Absolute bevoegdheid van de rechter
In het Nederlandse rechtssysteem verwijst de term “absolute bevoegdheid” naar de vraag welke categorie van rechter (rechtbank, gerechtshof of Hoge Raad) bevoegd is om een zaak in eerste aanleg te behandelen. Dit is een belangrijk aspect van het procesrecht en heeft betrekking op de indeling van de rechterlijke macht in verschillende instanties.
Soorten rechterlijke instanties
- Rechtbank: De rechtbank is de eerste instantie waar de meeste civiele, straf- en bestuursrechtelijke zaken worden behandeld. Binnen de rechtbanken zijn er verschillende sectoren, zoals de sector civiel, straf en bestuursrecht.
- Gerechtshof: Het gerechtshof behandelt zaken in hoger beroep die afkomstig zijn van de rechtbanken. Dit betekent dat als een partij het niet eens is met een uitspraak van de rechtbank, zij in beroep kan gaan bij het gerechtshof.
- Hoge Raad: De Hoge Raad is de hoogste rechterlijke instantie in Nederland. Deze behandelt cassatieberoepen, waarin juridische aspecten van een zaak worden beoordeeld in plaats van feitelijke kwesties.
De absolute bevoegdheid is dus afhankelijk van de aard en de complexiteit van de zaak en bepaalt welke rechter in eerste instantie bevoegd is om erover te oordelen. Voor specifieke soorten zaken kunnen er andere regels gelden omtrent de absolute bevoegdheid, bijvoorbeeld in het geval van kantonzaken of bijzondere rechtbanken zoals de militaire kamer.
