Een paar jaar terug droegen ouders met regelmaat het eigendom van hun huis over aan hun kinderen ter besparing van de erfbelasting. Hierbij werd dan door de ouders geregeld dat zij de woning mochten blijven gebruiken totdat zij kwamen te overlijden. Het gebruik van de woning is een soort vruchtgebruik. De prijs van het huis die de kinderen moesten betalen kon door middel van het vruchtgebruik en de waarde hiervan gedrukt worden.
Waarde van het vruchtgebruik
De levensverwachting van de ouders is van grote invloed op de waarde van het vruchtgebruik. Wanneer we het hebben over een echtpaar van 49 en 50 jaar oud zullen zij een langere levensverwachting hebben, waarmee de waarde van het vruchtgebruik relatief hoog is. Als de ouders 80 en 81 zijn wordt het vruchtgebruik dus aanzienlijk minder waard.
Voorbeeldsituatie
In 1985 hebben de ouders een woning gekocht en deze vervolgens aan de kinderen verkocht onder de voorwaarde dat de ouders vruchtgebruik kregen. In 1985 bedroeg de waarde van de woning 250.000 euro. Het waarde drukkende effect als gevolg van het vruchtgebruik bedraagt 100.000 euro. De kinderen moesten vervolgens nog de koopprijs van 150.000 euro betalen. Daarnaast moeten de kinderen nog overdrachtsbelasting van 6 procent betalen, wat neerkomt op 9.000 euro.
De situatie vóór 1 januari 2010
Artikel 10 Successiewet regelde, voordat op 1 januari 2010 de nieuwe erfbelasting werd ingevoerd, de situatie waarin het ouderlijk huis overgedragen werd aan de kinderen. Artikel 10 stelde dat de waarde van het huis dat de kinderen gekregen hadden berekend moest worden naar de waarde van het moment dat de ouders kwamen te overlijden. De kinderen mochten de waarde op dat moment van de betaalde koopsom aftrekken.
Daarnaast bestond ook nog een resolutie van 30 november 1964, waarin gesteld werd dat er van de waarde op het moment van de overdracht van het eigendom uitgegaan moest worden. In de voorbeeldsituatie gingen wij uit van een bedrag van 250.000 euro in 1985. De stijging in de waarde van het huis na 1985 werd niet belast. Stel dat de laatst overgebleven ouder in 2008 is komen te overlijden en het huis op dat moment 350.000 euro waard was, dan hoefden de kinderen over de stijging in de waarde van het huis geen erfbelasting betalen.
Dit is de rekensom die hierbij zou horen: de waarde van het huis volgens artikel 10 Successiewet: 250.000; hiervan aftrekken: de koopsom die door de kinderen betaald is van 150.000 euro; hiervan aftrekken: de jaarlijkse rente van 6% van 1985 tot 2002: 153.000. Het overgebleven bedrag is negatief, wat betekent dat er voor de Successiewet geen belasting verschuldigd is.
De situatie per 1 januari 2010
De resolutie van 1964 is bij de invoering van de nieuwe regels omtrent de erfbelasting ingetrokken. De Belastingdienst kijkt naar de prijs van het huis op het moment dat de langstlevende ouder overleden is. Dit resulteert in de volgende rekensom: de waarde van het huis volgens artikel 10 Successiewet: 350.000; hiervan aftrekken: de prijs die de kinderen betaald hebben voor het huis van 150.000; hiervan aftrekken: de jaarlijkse rente van 6% van 1985 tot 2002 van 153.000. Het overgebleven bedrag waarover erfbelasting betaald moet worden is dan 43.000, terwijl er voor de invoering van de nieuwe erfbelasting helemaal geen erfbelasting betaald hoefde te worden.
Geen overgangsrecht
Er is geen overgangsrecht: voor iedereen gelden de nieuwe regels van de erfbelasting
Iedereen die in de veronderstelling was dat dit alleen zou gelden voor de gevallen vanaf 2010 zitten ernaast. Omdat er geen overgangsrecht is zijn alle overdrachten van ouderlijke huizen aan de kinderen, ook die van voor 2010, geregeld worden aan de hand van de nieuwe erfbelasting zoals getoond in de laatste voorbeeldsituatie. Voor veel mensen betekent dit ze een hoog bedrag aan erfbelasting moeten betalen. Dit is mede het gevolg van de grote stijging in de waarde van vastgoed en onroerend goed van particulieren. Op de overheid kun je immers bouwen.
Juridische hulp?
Als je het contactformulier invult, dan neemt een gespecialiseerde advocaat gauw contact met je op. Zelf bellen kan natuurlijk ook, wij zijn bereikbaar via 085 – 5000 202.
