Vijandelijke overname

Vijandelijke overname

Als er in een vennootschap bijna sprake is van een vijandelijke overname, doet het bestuur van deze betreffende vennootschap in veel gevallen moeite om dit te weerhouden. Dit doen zij door middel van het gebruiken van beschermingsconstructies. In dit artikel bespreken we die beschermingsconstructies. Wat is de reden dat men ze gebruikt? Welke zijn er? Wat is vanuit juridisch oogpunt de houdbaarheid van de beschermingsconstructies. Hoe zit dat precies?

Waarom beschermingsconstructies?

Over het algemeen geldt dat aandeelhouders in een bepaalde vennootschap over zeggenschap beschikken wat betreft hun deelname in de betreffende onderneming. Men kan dus stellen dat degene die over aandelen beschikt, beslist.

Belang aandeelhouders

In de meeste gevallen gebeurt dat juist in het belang van aandeelhouders in plaats van het beste belang wat betreft de werknemers en de onderneming zelf. Men maakt bijvoorbeeld vaak bij een bedrijfsovername gebruik van een bepaalde tactiek. Hierbij knipt men de betreffende onderneming op in stukken om deze vervolgens te verkopen.

Niet bekwaam

Om deze reden vindt het bestuur van een betreffende onderneming bepaalde overnamepartners niet bekwaam om over zeggenschap te beschikken binnen de onderneming. Ingeval daarvan sprake is, dan spreekt men van een zogenoemde vijandige overname. In dat geval bestaat er voor de bestuurders de mogelijkheid om aandeelhouders aan te bevelen de aandelen van hen niet te verkopen aan de betreffende overnemer. Echter, verder beschikken zij eigenlijk niet over enige invloed.

Beschermingsconstructies

In de meeste gevallen kan men wel beschermingsconstructies gebruiken. Deze worden door het bestuur van de betreffende onderneming benut, zodat er een vijandelijke overname tegengehouden wordt.

Overzicht opties

Hierna volgt een overzicht van een paar opties welke het bestuur van een vennootschap heeft. Echter, dit is zeker niet een volledige lijst. Er bestaan immers nog veel meer verdedigingsopties die bedoeld zijn voor overnames. Denk aan maatregelen die helemaal geen betrekking op de vennootschap zelf hebben. Een voorbeeld hiervan is een vennootschap die een bank verzoekt om te besluiten dat zij een zogenoemde vijandelijke overname niet moeten financieren.

Uitgifte prioriteitsaandelen

De beschermingsconstructie ‘uitgifte van prioriteitsaandelen’ wordt vaak gebruikt. In dit geval geeft men aandelen uit en aan deze aandelen dient men bijzondere rechten toe te kennen. Denk aan het doen van een zogenoemde bindende voordracht die bedoeld is voor de benoeming van de bestuurders. Het gevolg dat hieraan gebonden is, is dat de persoon die een vijandelijke overname eist te doen, ziet dat zijn zeggenschap in zijn onderneming voor een deel verdwijnt.

Uitgifte preferente aandelen

Bijna 2/3e deel van de zogenaamde Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen beschikken over de optie om, in het geval er sprake is van een dreigende overname, preferente aandelen uit te kunnen geven. Deze uitgave wordt dan ook het meest gebruikt als beschermingsconstructie.

Bevoegdheid in statuten

Doordat het bestuur van de aandeelhoudersvergadering de bevoegdheid heeft gekregen om in hun statuten te zetten dat er een mogelijkheid is om preferente aandelen uit te geven, wordt uitgifte van preferente aandelen uitgevoerd. Het betreffende bestuur geeft een partij waar ze bevriend mee zijn, dit is in de meeste gevallen een stichting, een optierecht om de zogenoemde preferente aandelen te kopen als zij uitgegeven worden.

Dreigende overname

Als er sprake is van een dreigende overname, ontstaat er de mogelijkheid om werkelijk de preferente aandelen uit te geven. In dat geval beslist men dat dat het voorkeursrecht waarover de zittende aandeelhouders beschikken, niet geldig is voor de betreffende preferente aandelen. In de meeste gevallen worden deze preferente aandelen niet ten volle gestort.

Bevriende partij

Doordat de preferente aandelen aan een bevriende partij uitgegeven worden, worden deze aandelen (en daarmee ook de stemrechten) van de vijandelijke overnemer verwaterd.

Beperking van de stemrechten

Door het beperken van de stemrechten ontstaat er een optie voor de betreffende onderneming om een vijandelijke overname te weerhouden. Als een aandeelhouder namelijk maar 1 stem per aandeel kan hebben in de zogenoemde aandeelhoudersvergadering, waarbij er een maximum is van tien stemmen, bestaat er voor een partij die 51 van de 100 aandelen overneemt maar een mogelijkheid om 10 stemmen uit te brengen voor die 51 aandelen. De andere 49 aandelen die bij een paar andere partijen horen, zorgen voor 49 stemmen.

Geen meerderheid

De vijandelijke overnemer zal dus in zo’n geval niet een meerderheid krijgen bij een zogenoemde stemming en daardoor zal het minder gewenst zijn om de betreffende onderneming over te nemen.

Stichting administratiekantoor

Verder kan het gebruik van een stichting administratiekantoor ervoor zorgen dat de stemrechten op één plek blijven, terwijl de rechten die er zijn op dividenden bij een andere partij liggen. Een vijandelijke overname kan immers niet voorvallen indien de overnemer alleen certificaten kan krijgen.

Structuurregime

Een andere vorm van een beschermingsconstructie is het invoeren van het zogenoemde structuurregime terwijl niet in de wet is geregeld dat dat verplicht is. Een gevolg van het invoeren van het structuurregime is dat er een zogenaamde Raad van Commissarissen ingesteld wordt. Deze raad ontvangt dan een paar bevoegdheden welke de aandeelhouders voorheen hadden. Zo wordt de invloed die de aandeelhouders hebben wat betreft het beleid in sterke mate ingeperkt.

Kroonjuwelen

Kroonjuwelen wordt eigenlijk niet als een beschermingsconstructie aangemerkt, maar eerder als een dreiging gericht op de overnemende partij. In dit geval dreigt het bestuur dat zij de kroonjuwelen van de onderneming gaan verkopen aan een bevriende partij; dit zijn immers de belangrijkste delen. Op die manier wordt de overname voor de betreffende vijandige overnemer veel minder interessant, want hij krijgt alleen een onderneming met veel geld in plaats van de boeiende bedrijfsactiviteiten.

Gifpil

De gifpil kan in principe gezien worden als het tegenovergestelde van de hiervoor genoemde beschermingsmaatregel. Bij de gifpil koopt men een erg oninteressante andere onderneming of men dreigt daarmee. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het kopen van een betreffende onderneming die beschikt over een groot stuk vervuilde grond waarbij niet duidelijk is welke schoonmaakkosten er zijn. Hierbij wordt de onderneming veel minder interessant en zo kan de vijandelijke overname afgeketst worden. Natuurlijk brengt dit ook gevolgen met zich mee voor het geval nadat er een afgeketste vijandelijke overname is, want de onderneming zit dan echt met de zogenaamde ‘rommel’.

Witte ridder

De Witte ridder is tevens op zichzelf niet een beschermingsconstructie, maar kan meer gezien worden als een verdedigingsmiddel tegen een betreffende vijandelijke overname. Het bestuur van de betreffende vennootschap zoekt hierbij naar een andere, vriendschappelijke partij welke in staat is een interessanter bod te doen. Waarschijnlijk zullen aandeelhouders daarop eerder ingaan dan dat zij ingaan op het eerste bod.

Meerderheidsbelang

Normaliter probeert de witte ridder een meerderheidsbelang te verkrijgen in de vennootschap. Als dat niet kan of indien dat om andere redenen niet gewenst is, kan hij ook een minderheidsbelang krijgen. Dit dient wel meer dan 5% te zijn. Dat is met name niet handig voor de persoon die het vijandelijke bod gedaan heeft. Hij dient namelijk te allen tijde te vergaderen met een andere aandeelhouder. Tevens kan hij hem niet verplicht stellen om zich uit te laten kopen.

Juridische houdbaarheid van beschermingsconstructies bij een vijandelijke overname

Men kan stellen dat de hierboven genoemde mogelijkheden op zichzelf prima zijn om een vijandelijke overname tegen te houden. Echter zijn de mogelijkheden daarin niet eeuwig zijn. Aandeelhouders verliezen hun zeggenschap in de betreffende onderneming, terwijl zij wel degelijk geld in dienen te leggen. Dit is het probleem van beschermingsconstructies. Daarnaast is het niet mogelijk om hun aandelen vrijelijk te verkopen, aangezien dat tegengewerkt wordt door het bestuur van de betreffende vennootschap.

Beschermingsconstructies toegestaan

Men kan dus stellen dat beschermingsconstructies gewoonweg toegestaan zijn, behalve als zij strijdig zijn met de wet of de statuten. Hierbij kan men denken aan strijdigheid met de zogenoemde redelijkheid en billijkheid of ingeval de bestuurder daar zijn taak niet goed mee vervult. Bovendien zijn beschermingsconstructies niet toegestaan indien men kan spreken van zogenoemde bijzondere omstandigheden.

Geldigheid

Men kan dus stellen dat de geldigheid of de zekere ongeldigheid van deze beschermingsconstructies erg ver gaat. Hierover is door velen geschreven, maar tevens hebben rechters zich beziggehouden met de toelaatbaarheid van specifieke beschermingsmaatregelen. Het is daarom aan te raden om een jurist in te schakelen als je hierover vragen hebt.

Conclusie

Normaliter beschikken aandeelhouders over zeggenschap in een onderneming. Tevens hebben zij de mogelijkheid om hun aandelen vrijelijk te verkopen in de meeste gevallen. Dit geldt zelfs voor het verkopen aan een partij welke juist niet echt het beste voor heeft. Als dat het geval is, dan kan het bestuur van deze vennootschap beschermingsmaatregelen gebruiken tegen deze vijandelijke overname. De opties hierin zijn erg divers. Men kan in het algemeen stellen dat deze genoemde beschermingsconstructies toegestaan zijn. Behalve als er strijdigheid met de wettelijke regelingen is, er bijzondere omstandigheden zijn of men kan spreken van strijdigheid met de statuten.

Jurist inschakelen

Als je vragen heeft over deze beschermingsconstructies is het aan te raden een jurist in te schakelen. Op deze manier krijg je niet te maken met verrassingen betreffende de gevolgen of geldigheid van deze maatregelen.

Direct juridische hulp?

Vul het contactformulier in, dan neemt een gespecialiseerde advocaat gauw contact met je op.

Zelf bellen kan natuurlijk ook, wij zijn bereikbaar via 085 – 5000 202.

Deel dit artikel:

vijandelijke overname

Veel gelezen artikelen

Bel nu