In Amerika is het gebruikelijk om een groot aantal directeuren te hebben. Neem bijvoorbeeld Goldman Sachs, een bank in de Verenigde Staten. Ongeveer 40% van alle medewerkers heeft de titel vice president, in Nederland beter bekend als adjunct directeur. In totaal resulteert dit in ongeveer 13 duizend adjunct directeuren bij Goldman Sachs. Wanneer je dus geen vice president bent, dan val je bij wijze van spreken buiten de boot. Goldman Sachs kent maar 1 directeur in de praktijk, dit is de president. Uit dit voorbeeld blijkt dat er verschillen bestaan tussen de verschillende directeuren, zo ook tussen een statutair directeur en titulair directeur. Wij zullen u in dit artikel verder vertellen over de verschillen tussen een statutair directeur en een titulair directeur. Daarnaast lichten we uit waarom het verschil hiertussen erg belangrijk is.
De statutair directeur
De statutair directeur is een door vergadering van aandeelhouders of de RvC (Raad van Commissarissen) aangestelde directeur bij een rechtspersoon, in de praktijk vaak een besloten vennootschap (bv). Hij is in de praktijk ook de officiële bestuurder van de rechtspersoon. De vergadering van aandeelhouders of de Raad van Commissarissen kunnen er ook voor zorgen dat de statutair directeur ontslagen wordt. Een normale werknemer is de statutair directeur dus niet, ondanks het feit dat hij bij de rechtspersoon in dienst is.
De vertegenwoordigingsbevoegdheid van de statutair directeur
Het is mogelijk dat de statutair directeur de rechtspersoon vertegenwoordigd. De statutair directeur kan deze bevoegdheid zelfstandig dragen, maar er kan ook geregeld zijn dat hij deze bevoegdheid slechts kan uitoefenen samen met een derde of een andere bestuurder.
Handelsregisters
Indien de rechtspersoon een beroep wil doen op de gedeelde vertegenwoordigingsbevoegdheid van de statutair directeur, dan moet er in de Handelsregisters van de KvK (Kamer van Koophandel) zijn opgenomen dat de vertegenwoordigingsbevoegdheid van de statutair directeur beperkt is. Bij de Kamer van Koophandel is vastgelegd wie de statutair directeur is bij de rechtspersoon. Dit betekent dat mogelijke klanten of leveranciers de mogelijkheid hebben om te controleren of de persoon met wie zij een overeenkomst aangaan daadwerkelijk de bevoegdheid heeft om deze overeenkomst in naam van de onderneming te sluiten.
De titulair directeur
Een titulair directeur is wat anders dan een statutair directeur, ze staan lijnrecht tegenover elkaar wat betreft definitie. Waar de statutair directeur is aangesteld door de vergadering van aandeelhouders of de Raad van Commissarissen, is de titulair directeur dit niet. Sterker nog, officieel gezien kan de titulair directeur helemaal niet aangemerkt worden als zijnde bestuurder. De titulair directeur wordt niet ontslagen door de vergadering van aandeelhouders of de Raad van Commissarissen. Men ontslaat hem zoals andere werknemers ook worden ontslagen. De titulair directeur is alleen maar een directeur vanwege de titel, vandaar de naam titulair directeur. Deze titel is verschillend bij diverse rechtspersonen. Een titulair directeur kan ook worden aangemerkt als zijnde verkoper, manager en dus ook directeur. Qua inhoud is een titulair directeur niet anders dan een inkoper of een manager.
De vertegenwoordigingsbevoegdheid van de titulair directeur
Waar de statutair directeur automatisch de bevoegdheid kent om de rechtspersoon te vertegenwoordigen, geldt dit voor de titulair directeur niet. Voor derde partijen kan dit voor onduidelijkheid zorgen, omdat de titulair directeur immers de titel van directeur heeft. Echter heeft hij eigenlijk geen bevoegdheid heeft om in naam van de rechtspersoon overeenkomsten te sluiten. Desondanks bestaat er wel de mogelijkheid dat een titulair directeur dezelfde vertegenwoordigingsbevoegdheid heeft als de statutair directeur.
Volmacht
De statutair directeur of en statutair bestuurder heeft de bevoegdheid om de titulair directeur de volmacht te verlenen om een rechtspersoon te vertegenwoordigen. Zulke volmachten zijn dan ook ingeschreven in de Handelsregisters van de KvK. Echter is een inschrijving hierin niet verplicht. Wanneer de volmacht niet in de Handelsregisters is ingeschreven, is het aan te raden om van deze volmacht een overlegging te vragen.
Gecreëerde schijn
Wanneer de rechtspersoon de schijn heeft gecreëerd dat de titulair bevoegd is de rechtspersoon te vertegenwoordigen, dan heeft de titulair directeur daadwerkelijk vertegenwoordigingsbevoegdheid. De schijn is bij bijvoorbeeld een conciërge aanzienlijk minder groot dan bij een titulair directeur. Dit heeft als gevolg dat de rechtspersoon bij grote transacties niet de mogelijkheid heeft om te zeggen dat de titulair directeur geen statutair directeur was en dat er geen sprake was van een expliciete machtiging.
Titel
Immers, wanneer de rechtspersoon niet zou willen dat een titulair directeur in naam van de rechtspersoon overeenkomsten zou sluiten, hadden ze beter moeten nadenken over het uitdelen van de titel titulair directeur. Ze hadden dan beter iets zoals inkoper of verkoopadviseur als titel kunnen geven. De omstandigheden van het geval zijn wel van belang bij de beoordeling van de schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid. Hierbij is het raadzaam om contact op te nemen met een jurist of een advocaat.
Conclusie statutair en titulair directeur
Een titulair directeur verschilt aanzienlijk van een statutair directeur binnen een rechtspersoon. Waar de statutair directeur daadwerkelijk een directeur en bestuurder is, de bevoegdheden daarvan ook daadwerkelijk heeft en kan uitoefenen en kan worden aangenomen en ontslagen als zijnde bestuurder van een rechtspersoon, is een titulair directeur slechts een normale werknemer die geen bestuurder is en dus ook niet de bevoegdheden heeft, maar wel de titel heeft van directeur. Een titulair directeur wordt dan ook op reguliere wijze aangenomen en ontslagen.
Conflicten
Wanneer er conflicten ontstaan is dit vaak gerelateerd met mogelijke ontslagen van een titulair directeur of een statutair directeur, of met de vraag of ze daadwerkelijk bevoegd zijn de rechtspersoon te vertegenwoordigen. In dergelijke situaties is het raadzaam om contact op te nemen met een jurist of advocaat.