Als u als ondernemer of particulier goederen verkoopt, is het mogelijk dat de koper niet aan de koopprijs voldoet. Ingeval daar sprake van is, heeft u én geen goederen én geen geld. In dit geval kunt u het recht van reclame gebruiken.
In dit artikel leggen wij uit wat het recht van reclame precies is, op welke wijze het werkt, wat voor bijdrage het recht van reclame heeft ingeval een faillissement en bespreken wij het verschil tussen het recht van reclame en eigendomsvoorbehoud.
Recht van reclame
Een ander woord voor recht van reclame is ‘reclamerecht’. Bij het woord ‘recht van reclame’ denkt men in de meeste gevallen aan de reclame die u bijvoorbeeld in tijdschriften of op tv ziet, dus een boodschap van commercieel karakter. Maar daar heeft het recht van reclame niets mee te maken. Het heeft juist te maken met het recht om roerende niet-registergoederen die niet betaald zijn, terug te eisen. Hieruit kan men dus vaststellen dat het recht van reclame niet geldt voor onder andere onroerende zaken zoals huizen.
Werking van recht van reclame en de voorwaarden
Het is mogelijk om het reclamerecht in te roepen ingeval er sprake is van roerende zaken die geen registergoed zijn. Bovendien dient de koopprijs daarbij niet betaald te zijn. Ook is het belangrijk dat men zich aan de voorwaarden voor de ontbinding heeft gehouden. Dit betekent dus dat er sprake dient te zijn van een tekortkoming in de nakoming, dat is de koopprijs niet betalen, en bovendien dient de schuldenaar in verzuim te zijn als directe nakoming eventueel nog mogelijk is.
Gevolg van toepassen recht van reclame
Als gevolg van het toepassen van het reclamerecht wordt de koopovereenkomst ontbonden. Hierbij keert de eigendom wederom terug naar de verkoper. Dit betekent dat de verkoper weer de eigenaar is van het goed en daarnaast voor hem de mogelijkheid ontstaat om het goed terug te vorderen als eigenaar zijnde.
Verval recht van reclame
Het is niet mogelijk om het recht van reclame ten allen tijde uit te oefenen. Het kan namelijk vervallen door een van de volgende gebeurtenissen:
- Als de staat van het betreffende goed verandert (denk aan geleverd meel dat wordt verwerkt in brood);
- Als er een cessie is van de vordering van de verkoper;
- Als er zestig dagen zijn verlopen nadat het goed onder de koper is opgeslagen;
- Als er zes weken zijn verlopen nadat de vordering opeisbaar is geworden;
- Als er aan de derde een overdracht plaatsvindt van het goed en die derde niet rekening diende te houden met de toepassing van het recht van reclame (dit is geen schenking).
Het recht van reclame kan in veel gevallen handig zijn voor de verkoper, maar het hierboven genoemde rijtje laat zien dat het reclamerecht een erg groot belang heeft.
Reclamerecht in faillissement
Concurrente crediteur
Het recht van reclame speelt ook een erg belangrijke rol in het faillissement. Wanneer een rechtspersoon failliet gaat, komen doorgaans alle reeds geleverde goederen terecht in de failliete boedel. De verkoper van een van deze goederen, die dus een vordering heeft van de verkoopprijs, wordt dan een zogenoemde ‘concurrente crediteur’. In faillissement kunnen er veel verschillende concurrente crediteuren zijn. Omdat de failliete boedel over al deze concurrente crediteuren verdeeld moet worden, betekent dit dat hij vermoedelijk niets of tenminste erg weinig zal terugkrijgen van zijn betreffende vordering.
Eigendom
Echter, wanneer het reclamerecht wordt toegepast, beschikt de verkoper weer over het eigendom van zijn goederen. Omdat hij dan de eigenaar is, is het voor hem mogelijk om deze goederen direct uit de failliete boedel op te eisen, in plaats van het geldbedrag. Zo eindigt hij niet in het rijtje concurrente schuldeisers, en kan hij gewoonweg zijn goederen terugkrijgen.
Redelijke termijn
Hierbij is het van belang dat de persoon die het recht van reclame toepast, eerst nog een redelijke termijn geeft aan de curator voor het betalen van de koopprijs of in ieder geval zekerheid af te doen voor de betreffende betaling.
In ieder geval ontvangt degene die het recht van reclame toepast óf zijn goederen, óf zijn geld terug. Hij kan zich dus in principe geen betere positie voorstellen in het faillissement. Het recht van reclame mag hiervoor echter niet zijn vervallen.
Verschil tussen recht van reclame en eigendomsvoorbehoud
Het recht van reclame kan in het eerste opzicht lijken op het eigendomsvoorbehoud, maar er zijn een aantal verschillen tussen het recht van reclame en het eigendomsvoorbehoud, zie hieronder.
Eigendomsvoorbehoud
Ten eerste dient een eigendomsvoorbehoud bedongen te worden in een overeenkomst of in algemene voorwaarden; het komt echter vaker voor dat het bedongen wordt in de algemene voorwaarden. Als men vergeet het eigendomsvoorbehoud erin te zetten of de algemene voorwaarden bijvoorbeeld niet overgedragen worden, dan wordt het eigendomsvoorbehoud als ongeldig beschouwd.
Reclamerecht
Daarentegen ontstaat het reclamerecht automatisch door de levering op krediet. Er zit echter wel een nadeel aan het reclamerecht. Het kan namelijk uiteraard op allerlei verschillende manieren vervallen, waardoor het niet meer mogelijk is om het toe te passen.
Overeenkomst tussen recht van reclame en eigendomsvoorbehoud
Er is echter ook een overeenkomst tussen het reclamerecht en het eigendomsvoorbehoud. Bij allebei is er een positie mogelijk waarin de betreffende verkoper zijn goederen terugvordert als eigenaar zijnde. En dus niet omdat er sprake is van een ontbonden verbintenis.
Conclusie
Het recht van reclame geeft goede hulp ingeval er niet een eigendomsvoorbehoud is opgenomen in de overeenkomst of algemene voorwaarden. Dit speelt vooral een rol bij een goederenleverancier. Hij kan door middel van dit recht, als er sprake is van wanbetaling, onder vastgestelde voorwaarden de betreffende goederen wederom terugeisen als eigenaar zijnde.
Als er discussies of problemen ontstaan betreffende het reclamerecht of wat betreft zakelijke transacties, dan is het ten alle tijden aan te raden om hiervoor een jurist in te schakelen.
