Het zogenoemde ontslagrecht valt onder ons arbeidsrecht. Het heeft betrekking tot de regels omtrent de rechten en plichten van de werkgevers en werknemers bij de situatie dat de werknemer uit dienst treedt. Hierna zullen in dit artikel de belangrijkste onderwerpen van het ontslagrecht in Nederland besproken worden.
Ontslagrecht
In Nederland is het ontslagrecht het recht dat wetten bevat wat betreft de wijze van ontslag van de werknemers en op welke wijze de werknemers ontslag kunnen nemen. In principe regelt dit ontslagrecht zaken betreffende het uit dienst treden van de werknemer met een zogenoemde arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd. Een werknemer heeft in sommige gevallen een arbeidsovereenkomst van bepaalde tijd. In dat geval geldt in beginsel dat deze arbeidsovereenkomst uitgediend dient te worden. Een uitzondering hierop is als er iets anders staat in die arbeidsovereenkomst.
Meerdere opties ontslag
Het ontslagrecht stelt dat er voor een arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd drie opties zijn. Namelijk om ontslag te nemen, te krijgen of om uit dienst te gaan.
De makkelijkste wijze voor beide partijen is het zogenoemde ontslag met wederzijds goedkeuren. In dat geval werken beide partijen mee aan het ontslag. Als een van beide niet meewerkt, dan is het nog mogelijk om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Dit kan bij de kantonrechter of door opzegging van de arbeidsovereenkomst bij het UWV. Het zogenoemde ontslag op staande voet is ook mogelijk. Dit is een variant van het opzeggen. Deze opties worden hieronder nader toegelicht.
Ontslag met wederzijds goedvinden
Ontslag met wederzijds goedvinden houdt in dat de werkgever en werknemer met elkaar afspreken dat de werknemer op een specifiek moment uit dienst treedt. Allebei de partijen zijn het hier mee eens. De betreffende arbeidsovereenkomst kan dan met een niet al te ingewikkelde beëindigingsovereenkomst geëindigd worden. Dit is mogelijk bij de arbeidsovereenkomst van onbepaalde- en bepaalde tijd.
Weinig regels
Volgens het ontslagrecht zijn er niet veel regels voor deze wijze van ontslaan. Dat is ook niet nodig, want de werkgever en werknemer kunnen onderling ook de regels beslissen. Hetzelfde geldt voor de mogelijk ontslagvergoeding.
Ontbinden van een arbeidsovereenkomst in ontslagrecht
Op grond van het ontslagrecht is het ontbinden van een arbeidsovereenkomst een snelle wijze om ontslag te geven of te nemen. Deze procedure vindt plaats bij de kantonrechter.
Volgens het ontslagrecht is er een optie voor ontslagvergoeding. Dit wordt expliciet genoemd. Deze manier verloopt in de meeste gevallen via de zogenoemde kantonrechtersformule. Als de werkgever of werknemer het niet eens is met de uitspraak van de kantonrechter, dan heeft diegene eigenlijk pech. Het ontslagrecht kent namelijk in dat geval niet een mogelijkheid voor hoger beroep.
Het opzeggen van een arbeidsovereenkomst in ontslagrecht
Het opzeggen van een arbeidsovereenkomst is ook een wijze van ontslag. Deze manier kost meer tijd dan voor de hierboven genoemde ontbinding van een arbeidsovereenkomst. Op grond van het ontslagrecht is er namelijk een zogenoemde opzegtermijn die men in acht dient te nemen. Bovendien dient een werkgever die ontslag van zijn werknemer eist, eerst een vergunning hiervoor aan te vragen bij het UWV.
Ontslagvergoeding
Het is niet standaard om een ontslagvergoeding te ontvangen bij het opzeggen van een arbeidsovereenkomst. Dit is wel het geval bij het ontbinden van een arbeidsovereenkomst. In het ontslagrecht bestaat wel de optie om achteraf een procedure te beginnen vanwege niet redelijk ontslag. Bij deze procedure is het mogelijk om een schadevergoeding te eisen.
Ontslag op staande voet
In het ontslagrecht is ontslag op staande voet een bijzondere vorm van het opzeggen van de arbeidsovereenkomst. Dit komt erop neer dat in bepaalde situaties de opzegtermijn niet in acht genomen dient te worden. Bovendien is voorafgaande toestemming van de werkgever aan het UWV niet nodig.
Advocaat ontslag
Het kan zich nogal eens voordoen dat er juridisch lastige kwesties ontstaan omtrent het ontslag. Hierbij kan de hulp van een arbeidsrecht advocaat gespecialiseerd in het ontslagrecht handig zijn.
Ontslagrecht na het ontslag
In principe loopt het ontslagrecht tot het tijdstip waarop het ontslag verleend wordt of tot het tijdstip dat een juridische procedure is afgelopen die tegen het ontslag is gestart. Vaak wordt de wetgeving omtrent de nasleep van het ontslag ook als ontslagrecht gezien.
Werkloosheidswet
Op deze wijze zal de persoon die ontslagen is in de meeste gevallen in beginsel in de zogenoemde werkloosheidswet (WW) komen. Hierin krijgt hij de eerste maand 75 procent van zijn laatstverdiende loon. Daarna ontvangt hij nog een paar maanden 70 procent van zijn laatstverdiende loon. De hoofdregel is dat de WW-uitkering een duur heeft van het aantal gewerkte jaren, omgezet in maanden. Vijf werkzame jaren, levert dus vijf maanden uitkering op. Het minimum is hierbij drie maanden.
Nieuwe ontwikkelingen ontslagrecht
De hierboven genoemde manieren van ontslag zijn op het ontslagrecht van nu gebaseerd. Echter, er komen nieuwe ontwikkelingen in het ontslagrecht. In het algemeen houdt dit in dat de arbeidsovereenkomst van bepaalde tijd meer zekerheid gaat geven. Daar tegenover staat dat de arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd juist minder zekerheid gaan geven. Ook zullen de verschillen tussen het ontbinden en het opzeggen van de arbeidsovereenkomst ophouden. Er komt dus één route voor ontslag.
Echter, deze nieuwe wetgeving is nog niet gemaakt en de plannen ervoor veranderen constant.
Conclusie
In Nederland is het ontslagrecht een uitgebreid deelgebied van ons recht. Dit recht is vooral van belang bij arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd. Arbeidsovereenkomsten van bepaalde tijd kunnen namelijk in de meeste gevallen niet tussentijds worden opgezegd.
Op grond van het ontslagrecht is het mogelijk dat arbeidsovereenkomsten eindigen door ontbinding, wederzijds goedvinden of opzegging (hieronder valt ook het ontslag op staande voet). Echter, met het nieuwe ontslagrecht voert men heel wat veranderingen door. Het is alleen nog niet erg duidelijk wat deze veranderingen precies zijn.
Als je met het ontslagrecht te maken hebt of gaat krijgen, is het aan te raden om een goede jurist hiervoor in te schakelen. Het is verstandig om dit zo spoedig mogelijk te doen, want hoe eerder het voor een jurist mogelijk is om de zaak te bekijken, hoe groter jouw kans is op een goede uitkomst.
