Een fulltime baan hier in Nederland bedraagt ongeveer 40 uur per week. In principe is een werknemer de overige uren vrij. Dat wil zeggen dat de werkgever hem niet kan verplichten tot het verrichten van arbeid. Een werkgever kan normaal gesproken ook niet bepalen wat een werknemer in zijn vrije tijd doet. Een werkgever kan een werknemer wel verbieden nevenwerkzaamheden te verrichten. In dit artikel zullen wij ingaan op dit verbod. We zullen uitleggen of een werkgever de mogelijkheid heeft tot het verbieden van het verrichten van nevenwerkzaamheden, wat de consequenties zijn van het overtreden van zo’n verbod en of nevenwerkzaamheden altijd verricht mogen worden wanneer deze niet expliciet door de werkgever verboden zijn.
Betekenis nevenwerkzaamheden
De werkzaamheden die een werknemer naast zijn eerste baan verricht worden ook wel nevenwerkzaamheden genoemd. Deze kunnen zowel betaald als onbetaald zijn. U kunt hierbij denken aan een baan bij een andere werkgever, maar ook werkzaamheden op vrijwillige basis voor een goed doel. De meeste werkgevers vinden het niet zo prettig als een werknemer bij een andere werkt. Hiervoor zijn diverse redenen. U kunt hierbij denken aan:
- Het risico op belangenverstrengeling, met als mogelijk gevolg het uitlekken van mogelijke bedrijfsgeheimen of andere geheime gegevens.
- Het risico dat een werknemer zijn werkzaamheden minder goed uitvoert als gevolg van het verrichten van teveel werkzaamheden.
- Het risico dat de werkgever schade aan het imago oploopt.
- Het risico dat bepaalde wettelijke bepalingen geschonden worden, zoals een overtreding van de arbeidstijdenwet of het rijtijdenbesluit.
Op twee manieren kan een verbod op nevenwerkzaamheden spelen. Ten eerste kan het opgenomen zijn in de arbeidsovereenkomst of in een stuk waarnaar verwezen wordt in de arbeidsovereenkomst. Ten tweede kan het verbod nooit schriftelijk overeengekomen zijn, maar de nevenwerkzaamheden zijn in strijd met het goed werknemerschap.
Een verbod op nevenwerkzaamheden in de arbeidsovereenkomst
In de praktijk wordt een verbod op nevenwerkzaamheden vaak schriftelijk opgenomen in de arbeidsovereenkomst. Indien u werkgever bent, is deze manier aan te raden omdat er dan geen gedoe is over een mogelijke schending van het goed werknemerschap. Vaak bevat een overeenkomst waarin het verbod op nevenwerkzaamheden is opgenomen een boetebeding. Het overtreden van dat verbod resulteert dan in een boete. Indien er dan alsnog ander arbeid verricht worden, dient deze boete aan de werkgever betaald te worden. Een overtreding van dit verbod kan zelfs leiden tot ontslag of ontslag op staande voet. De overtreding dient dan wel bijzonder ernstig te zijn. De mogelijkheid tot ontslag is afhankelijk van de specifieke situatie van het geval. Hiervoor is het raadzaam om een jurist of advocaat in de arm te nemen.
Een verbod op nevenwerkzaamheden geldt tijdens de gehele looptijd van een arbeidsovereenkomst. Wanneer de arbeidsovereenkomst is afgelopen, geldt het verbod dus ook niet meer. Bij het aflopen van de arbeidsovereenkomst kan een concurrentiebeding nog wel geldig zijn.
Het beginsel van goed werknemerschap
Indien er in de schriftelijke arbeidsovereenkomst geen verbod op nevenwerkzaamheden is opgenomen, dan kunnen deze werkzaamheden normaal gesproken gewoon uitgevoerd worden. Echter, hierop zijn enkele uitzonderingen. Deze uitzonderingen zijn er op grond van het goed werknemerschap. Dit beginsel houdt in dat een werknemer zich dient te gedragen als een goed werknemer. Bij de beoordeling van het goed werknemerschap moet er altijd gekeken worden naar de relevante omstandigheden voor het specifieke geval.
Normaal gesproken zijn nevenwerkzaamheden verboden indien:
- De nevenwerkzaamheden van de werknemer concurreren met de werkgever.
- De werknemer nevenwerkzaamheden verricht voor concurrenten.
- De nevenwerkzaamheden van de werknemer resulteren in schade aan het imago van de werkgever.
- De nevenwerkzaamheden van de werknemer met zich meebrengen dat de werknemer niet goed functioneert bij zijn fulltime baan.
Een ongeoorloofd verbod op nevenwerkzaamheden
Een verbod op nevenwerkzaamheden is nauw verbonden met de het grondrecht vrije keuze voor arbeid. Daarnaast kan het ook conflicteren met enkele andere grondrechten. De rechter zal dus niet ieder verbod op nevenwerkzaamheden toekennen. Om te beoordelen of een verbod op nevenwerkzaamheden ongeoorloofd is, omdat het in strijd zou zijn met de grondrechten, moet er weer naar de omstandigheden van het specifieke geval gekeken worden. Dit zou kunnen leiden tot een andere uitkomst dan de werkgever gewenst zou hebben.
Conclusie
Voor sommige werkgevers kunnen bepaalde nevenwerkzaamheden onacceptabel zijn, waardoor de werkgever zich genoodzaakt kan voelen om deze werkzaamheden te verbieden. Indien een werknemer van plan is om nevenwerkzaamheden te verrichten, is het raadzaam om met de werkgever in gesprek hierover. Dit is belangrijk omdat deze werkzaamheden mogelijk ongeoorloofd kunnen zijn. Dit zou gevolgen kunnen hebben voor de arbeidsrelatie met sancties zoals boetes en zelfs ontslag als gevolg.
De regels over nevenwerkzaamheden zijn met name bepaald in jurisprudentie. Hierdoor is het voor de meeste mensen onduidelijk wat de regels over nevenwerkzaamheden zijn. Daarom is het raadzaam om bij (mogelijke) conflicten en disputen contact op te nemen met een jurist of advocaat. Deze zal dan kijken hoe het op dat moment zit met nevenwerkzaamheden en of nevenwerkzaamheden in uw geval toegestaan zijn of niet.
Juridische hulp?
Als je het contactformulier invult, dan neemt een gespecialiseerde advocaat gauw contact met je op. Zelf bellen kan natuurlijk ook, wij zijn bereikbaar via 085 – 5000 202.