Een overeenkomst waarbij de opdrachtnemer een opdracht van de opdrachtgever aanvaardt, wordt de overeenkomst van opdracht genoemd. Maar er zijn allerlei verscheidene soorten overeenkomsten te verzinnen welke aan deze bovengenoemde definitie voldoen. Lastgeving is daar een van en deze is in de wet gespecificeerd.
Hier in het artikel wordt besproken wat lastgeving inhoudt, welke kenmerken ervan zijn en op welke wijze lastgeving in verhouding staat tot de zogenoemde overeenkomst van opdracht.
Lastgeving
Vorm overeenkomst van opdracht
De overeenkomst van lastgeving is een vorm van de zogenoemde overeenkomst van opdracht en dit betekent dat alle regels die betrekking hebben op de overeenkomst van opdracht, tevens gelden voor de overeenkomst van lastgeving.
Rechtshandelingen uitvoeren
Om preciezer te zijn, lastgeving is een overeenkomst van opdracht waar de één de verplichting heeft om voor rekening van een ander één of meerdere rechtshandelingen uit te voeren. De meest voorkomende rechtshandeling is het aangaan van een overeenkomst. De partijen in deze overeenkomst van lastgeving heten ‘lastgever’ en ‘lasthebber’.
Lasthebber
Deze lasthebber kan ervoor kiezen om de verplichting aan te gaan om in zijn eigen naam de rechtshandelingen uit te voeren, maar dit is dan wel voor de rekening van de lastgever. Ook is het mogelijk om in de naam van de lastgever een rechtshandeling uit te voeren.
Regels lastgeving
De regels betreffende lastgeving gelden ook wat betreft alle andere overeenkomsten waar de één bevoegd of verplicht is om voor de rekening van de ander rechtshandelingen uit te voeren. Maar de bedoeling van de regels met betrekking tot de aard van de betreffende overeenkomst mag er niet tegengaan.
Verschil lastgeving en volmacht
Verbintenissenrecht en goederenrecht
Lastgeving heeft veel overeenkomsten met volmacht, maar de vraag is nu wat in principe het verschil is. Vanuit juridisch oogpunt vloeit lastgeving voort uit het verbintenissenrecht, terwijl volmacht uit het goederenrecht voortvloeit. Maar gelet op de praktijk lijken de gevallen betreffende lastgeving en volmacht veel op elkander.
Verplichting en bevoegdheid
Een van de belangrijkste verschillen tussen volmacht en lastgeving is dat een lastgever bij een lastgeving de verplichting heeft om de betreffende rechtshandelingen te doen, terwijl de gevolmachtigde bij een volmacht bevoegd is om die betreffende rechtshandelingen te verrichten, maar dus niet de verplichting heeft.
Wanprestatie bij lastgeving
Regels
Natuurlijk gelden de normale regels betreffende wanprestatie tevens bij lastgeving met betrekking tot de relatie tussen de lastgever en lasthebber. Echter, er zijn tevens extra regels van toepassing bij lastgeving en deze hebben betrekking op de band met een derde partij die op indirecte wijze betrokken wordt bij deze overeenkomst van lastgeving.
Schadevergoeding
Als de lasthebber een overeenkomst is aangegaan met de derde ingeval een lastgeving in eigen naam en de betreffende derde niet zijn verplichtingen nakomt, kan deze lasthebber in dat geval de derde daarvoor benaderen en schadevergoeding eisen, dit geldt ook voor een lastgever. Als er geen wettelijke bepaling bestond, zou dit niet het geval zijn; alleen de derde zou dan schade van deze lasthebber moeten voldoen.
Bescherming lastgever
In het geval de lasthebber in zijn eigen naam rechtshandelingen heeft verricht en zijn verplichtingen niet nakomen, door bijvoorbeeld WSNP, faillissement of wanprestatie, bestaan er tevens wettelijke regels. Er komt dan immers bescherming toe aan de lastgever, want hij kan voor overstap vatbare rechten op zichzelf laten overstappen (natuurlijk alleen tot zover hij recht heeft op deze).
Schriftelijke verklaring aan derde
De lastgever dient dit uit te voeren door middel van een schriftelijke verklaring aan een derde. Ook ingeval een derde in de verplichtingen ten aanzien van de lasthebber tekort schiet, komt deze bovengenoemde optie de lastgever toe. Dit is niet het geval als de lasthebber zelfde de verplichtingen nakomt. De lasthebber is verplicht om mee te werken aan overdracht en dient de naam van deze derde bekend te maken ingeval de lastgever daar om vraagt, dit is vastgesteld in de regels betreffende lastgeving.
Rechten derde
Tot slot beschikt de derde over extra rechten ingeval de lasthebber zich niet aan zijn verplichtingen houdt, terwijl hij in zijn eigen naam handelt (dit duidt dus op dezelfde situaties als hierboven genoemd). Bovendien bestaat er voor de derde de mogelijkheid om door middel van een schriftelijke mededeling aan de lastgever de bedoelde rechten van de lasthebber over te laten gaan op zichzelf.
Mededelen naam
De derde heeft dan de mogelijkheid om deze rechten hierna ten aanzien van de lastgever te verrichten alsof de lastgever de lasthebber was. In dit geval komt aan de lasthebber ook de verplichting toe dat hij de naam van de lastgever moet mededelen op grond van de regels omtrent lastgeving.
Tegenstrijdige belangen bij lastgeving
Twee situaties
Het is logisch dat er tegenstrijdige belangen komen door lastgeving. Hiervan is in de hieronder genoemde twee situaties sprake:
- De lasthebber voert een rechtshandeling met zichzelf uit, terwijl dit voor rekening is van de lastgever.
- De lasthebber is ook lasthebber voor de derde partij en hiermee voert hij voor de rekening van de lastgever een rechtshandeling uit.
Voor zulke situaties waarin tegenstrijdige belangen een rol spelen, heeft de wetgever een paar regels bedacht.
Hoofdregel wetgever
De hoofdregel die de wetgever heeft bedacht is dat bij deze bovengenoemde twee situaties alleen mag worden opgetreden als de inhoud van de betreffende rechtshandeling zodanig strikt vaststaat dat zogenoemde tegenstrijdige belangen zijn uitgezonderd; dit is afgesproken tussen de lastgever en de lasthebber.
Lastgever op de hoogte houden
Als er sprake is van een geval waarbij de twee bovengenoemde situaties niet voorkomen, maar er wel degelijk een indirect of direct belang van de lasthebber bestaat, zal de lastgever in alle gevallen op de hoogte gehouden moeten worden van dat betreffende belang.
Verlies recht op salaris en schadevergoeding
Als een lasthebber bij het tegenstrijdig belang zich toch niet aan de gestelde wettelijke regels omtrent lastgeving houdt, bestaat er de mogelijkheid dat hij zijn recht op salaris verliest. Ook kan de lastgever schadevergoeding eisen.
Einde lastgeving
In de volgende situaties eindigt de lastgeving:
- Door opzegging, zoals de ‘gewone’ overeenkomst van opdracht;
- Omdat de lastgever overlijdt op het moment dat de lasthebber dit hoort;
- Door de lastgever die failliet gaat op het moment dat de lasthebber dit hoort;
- Omdat de lastgever in de WSNP belandt op het moment dat de lasthebber dit hoort;
- Door de lastgever die onder curatele wordt gesteld op het moment dat de lasthebber dit hoort;
- Op het moment dat een van de bovengenoemde situaties voorvalt bij de lasthebber;
- Op een van de algemene manieren die er zijn voor overeenkomsten om te eindigen, denk aan vernietiging en ontbinding.
Wel verplichtingen lasthebber
Echter, volgens de regelingen in de wet houdt het niet te allen tijde in dat indien een lastgeving eindigt er niet meer verplichtingen toekomen aan de lasthebber. Als de lastgever namelijk doodgaat of onder curatele komt te staan, zal de lasthebber toch nog moeten uitvoeren wat de omstandigheden in het belang van de andere partij vragen. Hetzelfde geldt voor zijn erfgenamen of de personen waarmee hij bedrijf of beroep verrichtte, indien de lastgeving tot einde komt door overlijden van de lasthebber.
Conclusie
Lastgeving is een bijzondere vorm van de overeenkomst van opdracht. Het heeft veel overeenkomsten met de volmacht. Het grote verschil is echter dat bij volmacht er sprake is van een bevoegdheid en bij lastgeving van een verplichting.
Er zijn veel specifieke regels in de wet betreffende lastgeving en deze richten zich vooral op de verhouding met de derde partij en het tegenstrijdig belang.
Lastgeving kan in een individueel geval voor een ingewikkelde situatie zorgen, dit komt vooral door de hoeveelheid regels die er zijn voor lastgeving en de hoeveelheid belangen die een rol spelen. Daarom is het aan te raden om een jurist in te schakelen ingeval er sprake is van conflicten betreffende lastgeving.
Contact opnemen
Als je het contactformulier invult, dan neemt een gespecialiseerde advocaat gauw contact met je op. Zelf bellen kan natuurlijk ook, wij zijn bereikbaar via 085 – 5000 202.
