Er zijn een paar vormen van een belediging, namelijk: smaad, eenvoudige belediging en laster. Van deze drie vormen is laster het ergste misdrijf. Hier in het artikel bespreken we dit misdrijf: wat is het precies? Welke straf kan een verdachte van dit delict krijgen? Hoe zit het met recidive en de poging tot laster?
Laster
Een persoon kan een straf krijgen voor laster als hij smaadschrift of smaad pleegt, terwijl hij weet dat zijn uitspraken en handelingen niet waar zijn. Deze handelingen dienen echter niet per se als strafbaar gekenmerkt te zijn. Het feit kan immers ook iets anders zijn dat een slachtoffer in een bepaald slecht daglicht zet. Makkelijker verwoord: Jan is strafbaar voor laster wanneer door zijn toedoen Piet in zijn goede naam wordt beschadigd terwijl Jan weet dat het onwaar is. Bijvoorbeeld een persoon die posters ophangt met een imago beschadigende tekst terwijl hij weet dat deze teksten onwaar zijn.
Het veroordelen bij laster
Een veroordeling vanwege laster kan nooit plaatsvinden als een verdachte iemand heeft beschuldigd van een feit waarvoor diegene onherroepelijk veroordeeld is door een strafrechter. De onherroepelijke uitspraak zelf dient dan als bewijs dat de beschuldiging op feiten is gebaseerd. Normaliter vervolgt men iemand wegens laster als een aangifte gedaan is.
De lasterlijke aanklacht
Onder laster valt meer dan alleen het schenden van de goede naam van een ander. Tevens een valse aangifte doen, terwijl de persoon die deze aangifte doet weet dat het betreffende feit niet eens gepleegd is, valt eronder. Hierbij geldt echter nog dat de naam van het slachtoffer zogenaamd aangetast wordt. Dit heeft een lasterlijke aanklacht. Men bestraft een lasterlijke aanklacht op dezelfde wijze als laster, dus dezelfde straf geldt.
Hoogte straf
Van belediging is laster de zwaarste vorm. Dit is ook terug te zien in de hoogte van de maximumstraf, namelijk: 2 jaren gevangenisstraf of een geldboete van de vierde categorie. Bovendien is het mogelijk dat het ontzeggen van specifieke rechten uitgesproken wordt indien er sprake is van laster. Dit is echter niet een optie als er sprake is van een eenvoudige belediging of van smaad. Laster heeft als gevolg dat het dienen in het leger en het bekleden van sommige ambten niet meer mogelijk is voor degene die tot dit delict is veroordeeld. Natuurlijk hangt de daadwerkelijke straf af van alle omstandigheden van de situatie.
Strafverzwarende omstandigheden laster
In sommige gevallen is het mogelijk dat er een hogere maximumstraf gehanteerd wordt bij laster. Op deze wijze is de maximale straf met 33% hoger geworden als laster gepleegd wordt tegen het openbare gezag, lid of hoofd van een regering van een bevriende staat of een ambtenaar in functie. In deze situaties is het echter ook niet vereist om aangifte te doen om zo mogelijk te maken dat laster vervolgd wordt.
De poging tot laster
Net zoals bij de poging tot een eenvoudige belediging en een poging tot smaad, is het lastig om een poging tot laster te bedenken. Echter, in beginsel is dit hetzelfde zoals een poging tot smaad; laster is immers smaad samen met de wetenschap van onjuistheid. Men spreekt bijvoorbeeld van laster als een persoon door middel van een brief de naam van een ander probeert te misbruiken, terwijl die persoon weet dat de feiten die hij benut onwaar zijn. Tegelijkertijd wordt de betreffende brief onderschept en komt deze niet aan.
Voordat men spreekt van een poging tot de laster, dient er wel een begin gemaakt te zijn wat betreft de uitvoering van het betreffende misdrijf. Er is immers niet sprake van strafbaarheid, zolang er niet een begin gemaakt is. Hetzelfde geldt voor het geval dat er wel een begin gemaakt is, maar dat de dader zelf beslist om toch niet het misdrijf laster te plegen. De hoogte van de straf voor de poging tot de laster is 33% lager dan voor het geval het delict wel degelijk voltooid is.
Meerdere laster beschuldigingen
Het kan gebeuren dat iemand voor meerdere laster beschuldigen voor de rechter staat. Dit heeft in de meeste gevallen gevolgen voor de eventuele straf en in sommige gevallen ook voor de maximale straf. . In zo’n geval zal de rechter kijken of het gaat om één handeling of meerdere handelingen. Als er sprake is van meerdere aparte handelingen, dan is de maximale straf verhoogd met 33%. Bovendien zal een rechter de opgelegde straf aanpassen aan het geval dat het delict niet één keer, maar juist meerdere keren gepleegd is.
Het meermaals plegen van laster
Het meermaals plegen van laster kan gevolgen hebben voor de straf van de dader. Als hij binnen een periode van vijf jaar weer voor een rechter dient te verschijnen voor een soortgelijk geval, dan wordt de maximale straf met 33% verhoogd. De rechter zal in dit geval rekening houden met alle omstandigheden van de situatie. Hierbij betekent dit dat de betreffende dader hoogstwaarschijnlijk een hogere straf zal ontvangen, aangezien hij al eerder veroordeeld is. Het kan gebeuren dat een voorwaardelijke straf om wordt gezet naar een niet-voorwaardelijke straf.
Schadevergoeding bij laster
Als er laster gepleegd is, dan heeft het betreffende slachtoffer in de meeste gevallen imagoschade opgelopen. Deze schade is echter lastig vast te stellen. De zogeheten ‘voeging benadeelde partij’ wordt in een strafzaak zelden toegepast. De strafrechter zal in dit geval het slachtoffer doorverwijzen naar de civiele rechter.
Bij de burgerlijke rechter is het mogelijk om volgens de onrechtmatige daad de schadevergoeding te vorderen. Dit noemt men ook wel smartengeld. Als je wilt weten of het in jouw geval zin heeft om een schadevergoeding te vorderen, dan is het verstandig om een gespecialiseerde advocaat te benaderen. Deze zal met je kijken naar jouw mogelijkheden.
Conclusie
De laster is het zwaarste feit dat valt onder de ‘belediging’. Laster betekent het beschadigen van de goede naam van een ander door diegene met opzet ten onrechte van een bepaald delict te beschuldigen. Het uitgangspunt bij laster is een maximale gevangenisstraf van 2 jaren. Deze straf kan echter oplopen tot 2 jaren en 8 maanden als er sprake is van een recidive. Naast recidive kan de straf ook toenemen bij specifieke speciale mensen.
Het is raadzaam om een goede jurist in te schakelen indien er in jouw geval sprake is van een verdenking. De straffen op het misdrijf laster kunnen immers hoog oplopen.
