Kan je door middel van bevrijdende of verkrijgende verjaring een erfdienstbaarheid van weg verkrijgen?
Ja, het is mogelijk om door middel van bevrijdende of verkrijgende verjaring een erfdienstbaarheid van weg te verkrijgen onder het Nederlands recht. Hieronder volgt een toelichting op beide vormen van verjaring:
Verkrijgende verjaring
Verkrijgende verjaring houdt in dat iemand een recht verkrijgt door een bepaalde tijd bezit uit te oefenen alsof diegene rechthebbende is. In de context van erfdienstbaarheden, zoals een recht van weg, geldt dat de persoon die gedurende een bepaalde periode (meestal 10 jaar) het recht uitoefent alsof hij de rechthebbende is, dit recht kan verkrijgen. Dit is geregeld in artikel 3:99 van het Burgerlijk Wetboek (BW).
Bevrijdende verjaring
Bevrijdende verjaring treedt op wanneer een recht niet meer kan worden uitgeoefend omdat de termijn waarin dit recht kon worden afgedwongen is verstreken. In het geval van erfdienstbaarheden kan dit betekenen dat als een eigenaar van een perceel gedurende een bepaalde periode (meestal 20 jaar) toelaat dat een ander zijn perceel gebruikt, deze gebruiker een recht van erfdienstbaarheid kan verkrijgen. Dit is geregeld in artikel 3:105 BW.
Jurisprudentie
Er is diverse jurisprudentie die bevestigt dat erfdienstbaarheden van weg door verjaring kunnen worden verkregen. Een belangrijk arrest is het arrest van de Hoge Raad van 24 februari 2017 (ECLI:NL:HR:2017:309). In dit arrest werd bevestigd dat een erfdienstbaarheid kan ontstaan door verkrijgende verjaring op basis van bezitsdaden. Voor de verkrijgende verjaring is het van belang dat het bezit ondubbelzinnig en openbaar is.
Een ander relevant arrest is het arrest van de Hoge Raad van 10 juni 1983 (ECLI:NL:HR:1983:AG4580). Hierin werd geoordeeld dat voor verkrijgende verjaring van een erfdienstbaarheid van weg niet vereist is dat de verjaringstermijn volledig wordt benut door dezelfde persoon, zolang er sprake is van opvolgend bezit.
Om een erfdienstbaarheid van weg door verjaring te verkrijgen, moet dus aan strikte voorwaarden worden voldaan, en het is raadzaam om juridisch advies in te winnen om de specifieke situatie te beoordelen.
