Grijze lijst algemene voorwaarden

De meeste individuen lezen bij het sluiten van een overeenkomst sluiten de algemene voorwaarden niet. In de meeste gevallen klikt men namelijk eenvoudigweg op de knoppen ‘akkoord’ of ‘volgende’. Het lijkt er zo op dat de ondernemer alle vrijheid heeft om van alles in zijn algemene voorwaarden.

De wetgever heeft om de individuen te beschermen een zwarte lijst en grijze lijst voor algemene voorwaarden gemaakt. In dit artikel bespreken wij de zogenoemde grijze lijst. Hierbij besteden wij aandacht aan de betekenis van een beding op de grijze lijst, het verschil tussen de grijze lijst en de zwarte lijst en aan welke bedingen allemaal op de grijze lijst van algemene voorwaarden worden genoemd.

Algemene voorwaarden en de grijze lijst

Er staan op de grijze lijst van algemene voorwaarden bepalingen die worden vermoed onredelijk bezwarend te zijn als deze gebruikt worden bij een overeenkomst tussen een bedrijf en een individu. Dit geldt natuurlijk alleen als deze bepalingen ook daadwerkelijk in de algemene voorwaarden worden opgenomen.

Het is dus alleen mogelijk voor individuen om zich op de grijze lijst te beroepen. Grote bedrijven kunnen zich dus niet beroepen op de grijze lijst, behalve als er sprake is van een grote uitzondering.

Als een bepaling op deze grijze lijst van algemene voorwaarden staat, gaat men ervan uit dat deze bepaling onredelijk bezwarend is. Dit zorgt ervoor dat deze bepaling vernietigbaar is. Dit betekent dus dat de individu de betreffende bepaling als niet toepasbaar kan verklaren indien hij dat zou willen.

Welke algemene voorwaarden staan op de grijze lijst?

De volgende algemene voorwaarden staan op de grijze lijst:

1. Lange reactietermijn. Hieronder valt elk beding waarbij de ondernemer een niet gebruikelijke lange of onduidelijk omschreven termijn heeft voor zijn reactie om een aanbod of verklaring te accepteren.
2. Beperking verplichtingen. Hieronder vallen bedingen waarvan de ondernemer gebruikt maakt door ze in te perken naar een graad die de individu niet hoefde aan te nemen zonder het bestaan van het beding.
3. Afwijkende prestatie. Hieronder valt elke bepaling waardoor de ondernemer een werkelijk ander goed of dienst kan leveren, maar de individu mag in dat geval geen beroep doen op ontbinding.
4. Beperking verplichting tot nakoming. Hieronder vallen bepalingen waardoor de ondernemer zich niet meer aan de overeenkomst hoeft te houden. Daarnaast vallen bepalingen die het mogelijk maken voor de ondernemer om onder de overeenkomst uit te komen hier ook onder, omdat andere oorzaken dan beperking niet meer van hem verwacht kan worden.
5. Lange termijn voor nakoming. Hieronder valt elke algemene voorwaarde die het mogelijk maakt dat de ondernemer een ongebruikelijk lange of onduidelijk gestelde termijn heeft voor het nakomen van zijn plichten.
6. Uitsluiting schadevergoedingsplicht. Deze bedingen noemt men ook wel exoneratiebedingen. Deze zorgen ervoor dat wettelijke aansprakelijkheid voor het voldoen van schadevergoeding voor een deel of in zijn geheel worden uitgezonderd.
7. Wijzigingen bevoegdheid verrekening. Hieronder vallen alle bepalingen die aan de ondernemer een bevoegdheid geven die verder reikt dan de wet. Ook de bepalingen die de bevoegdheid tot verrekening van het individu beperken of uitsluiten vallen hieronder.
8. Verval rechten bij nalaten/gedraging. Hieronder vallen bedingen waarvan het gevolg is dat bepaald nalaten of gedrag van het individu het mogelijk maakt dat sommige rechten niet meer gelden of dat men sommige verweren niet meer mag gebruiken. Dit is echter nog wel mogelijk als dat gerechtvaardigd is.
9. Betaling geldsom bij beëindiging. Hieronder valt elk beding dat het mogelijk maakt dat een individu een geldsom dient te betalen indien de overeenkomst eindigt. Dit geldt niet indien het alleen om het niet nakomen van de overeenkomst draait of indien het draait om het vergoeden van een redelijke geldsom van verlies dat is gelden of winst dat is misgelopen.
10. Verplichting sluiten overeenkomst. Hieronder vallen bepalingen die het individu de verplichting geven om een overeenkomst aan te gaan met de betreffende ondernemer of een derde. Dit geldt niet als dit in redelijke mate van het individu verwacht kan worden.
11. Duur abonnement meer dan een jaar. Hieronder vallen algemene voorwaarden die stellen dat abonnementen meer dan een jaar geldig dienen te zijn, dit geldt niet als er na een jaar de optie is om het betreffende abonnement op te zeggen met een opzegtermijn van maximaal een maand.
12. Ongelijke opzegtermijnen. Hieronder vallen alle bepalingen die het mogelijk maken voor een individu dat hij aan een opzegtermijn vastzit en deze opzegtermijn langer is dan de opzegtermijn die de ondernemer heeft.
13. Vormvereisten verklaring. Hieronder vallen alle bedingen die menen dat verklaringen in een bepaalde vorm dienen plaats te vinden die zwaarder is dan een brief die ondertekend is, denk aan een notariële akte.
14. Beperkingen einde volmacht. Hieronder vallen alle algemene voorwaarden die het mogelijk maken dat een volmacht niet tot een einde komt ingeval ondercuratelestelling of dood. Hieronder vallen ook algemene voorwaarden die het mogelijk maken dat een volmacht niet herroepelijk is. Een uitzondering hierop is het geval waarbij het gaan om levering van een registergoed, een zogenoemd onroerend goed.
15. Opzegtermijn abonnementen. Hieronder vallen bepalingen die stellen dat een individu bij abonnementen een opzegtermijn heeft van meer dan een maand.

Zoals hiervoor is aangekaart, is het wel mogelijk om tegenbewijs in te dienen bij alle bovengenoemde bedingen. Bovendien is het handig om te weten dat het niet betekent dat, ingeval een beding niet op de hierboven genoemde grijze lijst staat, het beding ten alle tijden is toegestaan. Het is namelijk alsnog mogelijk dat het beding onredelijk bezwarend is.

Grijze lijst en zwarte lijst

Zoals aan het begin van dit artikel is genoemd, is er naast de grijze lijst ook een zwarte lijst. De zwarte lijst somt bedingen op die onredelijk bezwarend zijn. De grijze lijst bevat juist bedingen die dat vermoed worden te zijn.

Het verschil tussen de grijze lijst en de zwarte lijst is de optie om tegenbewijs te geven. Het is namelijk bij de grijze lijst wel mogelijk om tegenbewijs te leveren, maar bij de zwarte lijst niet. Een individu kan altijd bepalingen uit de algemene voorwaarden die op de zwarte lijst genoemd vernietigen.

Conclusie

De wetgever heeft in de wet bepalingen gezet die individuen dienen te beschermen. Hij weet dat individuen over het algemeen niet naar de betreffende algemene voorwaarden bij een overeenkomst kijken. De grijze lijst is een van deze bepalingen die bescherming moet bieden. Op deze lijst staan bedingen die onredelijk bezwarend geacht worden te zijn. Het is dus mogelijk om tegenbewijs van de kant van de ondernemer te leveren.

Als je in een discussie bent gekomen betreffende algemene voorwaarden of ingeval je twijfel hebt over het mogen toelaten van bepaalde algemene voorwaarden, dan is het aan te raden om een jurist te benaderen. Deze kan je voorzien van goed advies en bijstand.