De verschillen tussen huwelijkse voorwaarden en de gemeenschap van goederen
Indien u besloten heeft het huwelijksbootje in te treden, maar u heeft geen afspraken wat betreft uw bezittingen gemaakt met uw echtgenoot, dan resulteert dit in een automatisch huwelijk in gemeenschap van goederen. Hierdoor worden alle schulden en eigendommen gedeeld tussen de beide echtgenoten. Indien u liever niet in gemeenschap van goederen trouwt, is het raadzaam om voordat het huwelijk gesloten is met uw partner afspraken te maken wat betreft uw vermogen, schulden en bezittingen. Dergelijke afspraken noemen we ook wel huwelijkse voorwaarden. Indien het u niet gelukt is om huwelijkse voorwaarden te maken en komt u er samen niet uit, dan adviseren wij u om contact op te nemen met een van onze experts op het gebied van mediation.
De gemeenschap van goederen
Bij een huwelijk met een gemeenschap van goederen zijn alle goederen die zowel tijdens als voor het huwelijk door verkregen zijn gedeeld met uw echtgenoot. Ook schulden vallen binnen de gemeenschap van goederen. Toch bestaan er enkele uitzonderingen wat betreft de gemeenschap van goederen.
Een erfenis met een uitsluitingsclausule
Mocht u, gedurende het huwelijk, een erfenis ontvangen waarbij door degene die is komen te overlijden is bepaald dat de goederen uit deze erfenis voor u alleen zijn, dan vallen deze goederen niet binnen de gemeenschap van goederen.
Een voorbeeldsituatie
Jan en Peter zijn getrouwd in gemeenschap van goederen. Op een gegeven moment komen de ouders van Jan te overlijden. Hierbij krijgt Jan uit de erfenis een dure vaas. De ouders hebben in het testament bepaald dat er sprake is van een uitsluitingsclausule wat betreft de vaas. De vaas uit de erfenis valt dus niet binnen de gemeenschap van goederen, waardoor het bezit van deze vaas niet gemeenschappelijk wordt. Wanneer het huwelijk stuk loopt en er een echtscheiding komt, heeft Peter geen aanspraak op deze vaas.
Verknochte schulden en goederen
Ook verknochte schulden en goederen vallen niet binnen de gemeenschap van goederen. Schulden en goederen die verknocht zijn op een buitengewone manier aan uw partner of aan u verbonden. Volgens de Hoge Raad (HR) moeten er strenge eisen zijn voor de voorwaarden voor verknochtheid. De Hoge Raad wil op deze wijze voorkomen dat bij echtscheidingen mensen bij alle goederen gaan stellen dat zij er aan verknocht zijn. De HR heeft onder andere geoordeeld dat een ontslagvergoeding niet verknocht, maar iemand kan wel verknocht zijn aan een invaliditeitspensioen.
Het pensioen
Ook het pensioen valt niet binnen de gemeenschap van goederen. Echter, indien er sprake is van een echtscheiding, moeten een aantal pensioenrechten wel verdeeld worden. Stel dat een van de partners een schuld is aangegaan, wat moet de schuldeiser doen? De schuldeiser kan de schuld incasseren. Hiervoor dient hij het gemeenschappelijk vermogen van de beide partners aanspreken. Ook bestaat er de mogelijkheid om het privévermogen van degene die de schuld aangegaan is aan te spreken.
Een voorbeeldsituatie
Klaas en Saskia zijn getrouwd in gemeenschap van goederen. De Klaas heeft van zijn vader een erfenis gekregen met een uitsluitingsclausule. De erfenis bedroeg een vaas van 2000 euro. De 2000 euro valt in het privé vermogen van Klaas. Klaas besluit op een gegeven moment een lening aan te gaan bij de bank ter waarde van 7500 euro, zonder dat Saskia hiervoor toestemming gegeven heeft. Toch komt deze schuld bij de bank in de gemeenschap van goederen terecht.
Mocht deze lening niet binnen de gestelde termijn terugbetaald worden, dan heeft de bank de mogelijkheid om niet alleen het privévermogen van Klaas aan te spreken, maar kan ook het gemeenschappelijk vermogen van Klaas en Saskia aangesproken worden. Stel dat door de bank het privévermogen van Klaas wordt aangesproken. Hierdoor moet Klaas overgaan tot verkoop van de vaas, om vervolgens de opbrengst van de vaas aan de bank te geven. Hierna heeft Klaas nog 5500 tegoed uit het gemeenschappelijk vermogen. De lening bij de bank is een gemeenschappelijke schuld, die gedeeltelijk is terugbetaald door middel van privévermogen.
Een tweede voorbeeld
De omgekeerde versie van dit voorbeeld kan ook. Stel dat Klaas een privéschuld heeft, die dus niet binnen de gemeenschap van goederen valt. Degene bij wie Klaas een schuld heeft, heeft de mogelijkheid om verhaal te halen op de privégoederen van Saskia, maar ook op de goederen die binnen de gemeenschap van goederen vallen. Indien de schuldeiser besluit de schuld te halen uit de gemeenschap van goederen, dan moet Klaas het bedrag vanuit zijn eigen vermogen aan het gemeenschappelijke vermogen terugbetalen. De schuld was immers privé. Juridisch gezien spreken we ervan dat de gemeenschap een vordering (récompense) op de andere echtgenoot heeft. In de praktijk is het voor een schuldeiser niet relevant of de schuld die iemand heeft een privé schuld is of een gemeenschappelijke schuld. In beide situaties heeft de schuldeiser de mogelijkheid om zowel het privévermogen van een van de beide echtgenoten als de gemeenschap van goederen aan te spreken voor de schuld. Echter, een schuldeiser kan niet een privéschuld van de ene partner verhalen op het privévermogen van de andere partner.
De huwelijkse voorwaarden
De notaris
Wanneer u huwelijkse voorwaarden wilt opstellen, dient u naar een notaris te gaan. Wanneer u niet naar een notaris gaat hiervoor, resulteert dit in de ongeldigheid van de huwelijkse voorwaarden. Huwelijkse voorwaarden zowel voor als tijdens het huwelijk worden aangegaan. Indien u besluit dit gedurende het huwelijk te doen, moet de rechtbank de huwelijkse voorwaarden goedkeuren. De huwelijkse voorwaarden die voor het huwelijk zijn aangegaan, zijn pas geldig nadat het huwelijk gesloten is. De huwelijkse voorwaarden brengen natuurlijk gevolgen voor zowel u en uw partner mee. Ook voor derden, zoals schuldeisers, brengen huwelijkse voorwaarden gevolgen met zich mee. Het is wel belangrijk dat de huwelijkse voorwaarden ingeschreven zijn in het huwelijksgoederenregister. De verantwoordelijkheid ligt hiervoor bij de notaris.
Opstellen huwelijkse voorwaarden
De huwelijkse voorwaarden zijn vormvrij, al gelden er wel enkele dwingende bepalingen in de wet. Hierdoor kunt u zelf bepalen wat er in de huwelijkse voorwaarden komt te staan. U dient zich wel aan enkele voorwaarden te houden. Deze zien met name op de wijze van opstellen van de huwelijkse voorwaarden en het moment van gelding van de huwelijkse voorwaarden. Zo kunt u samen tot het besluit komen dat enkele zaken gemeenschappelijk worden, maar andere zaken niet. Daarnaast heeft u ook de mogelijkheid om af te spreken dat geen van de goederen binnen de gemeenschap van goederen komen te vallen of dat het gezamenlijke inkomen aan het eind van het jaar eerlijk verdeeld wordt. Normaal gesproken zijn er 3 varianten van de huwelijkse voorwaarden: verrekenbedingen, uitsluiting van gemeenschap van goederen en de beperkte gemeenschap van goederen.
De uitsluiting van gemeenschap van goederen
Wanneer u besluit op te nemen in de huwelijkse voorwaarden dat alles buiten de gemeenschap van goederen valt, blijven zowel de schulden als de eigendommen privé. De vermogens en goederen worden dus niet vermengd. Wanneer u ook geen manier van verrekenen van inkomen afspreekt, wordt dit koude uitsluiting genoemd. Bij een plicht tot verrekening kunt u denken aan een gemeenschappelijk inkomen dat na ieder jaar verdeeld wordt indien er aan het eind van het jaar geld over blijft. Deze wijze van huwelijkse voorwaarden is ontstaan in een periode waarin families probeerden te voorkomen dat het vermogen van de familie bij een andere familie terecht zou komen. Tegenwoordig komen deze huwelijkse voorwaarden bijna niet meer voor.
De beperkte gemeenschap van goederen
Bij een beperkte gemeenschap van goederen valt slechts een deel van de goederen binnen het gemeenschappelijk vermogen. De overige goederen vallen in het privévermogen van een van de partijen. U kunt ook afspreken dat alle goederen, met uitsluiting van een aantal specifieke goederen zoals dure schilderijen of erfenissen, binnen de gemeenschap van goederen vallen. Hierdoor kan er wel onduidelijkheid kan ontstaan over wat wel en niet binnen de gemeenschap van goederen valt.
De verrekenbedingen
Wanneer u besluit verrekenbedingen af te spreken, kan het inkomen en het vermogen op een zekere wijze worden verrekend. Er zijn twee varianten van de verrekenbedingen:
Een periodiek verrekenbeding
Bij een periodiek verrekenbeding wordt er over een bepaalde periode verrekend. Deze periode bedraagt doorgaans een jaar. Het meest gebruikte voorbeeld van een periodiek verrekenbeding is een Amsterdams verrekenbeding. Bij een Amsterdams verrekenbeding blijven de vermogens gescheiden. Aan het eind van het jaar wordt er dan gekeken of er geld over gebleven is nadat de kosten van het huishouden en de overige kosten zijn gemaakt. Indien dit het geval is wordt dit overgebleven bedrag eerlijk verdeeld over de beide partners. Ook het beleggingsvermogen dat niet verkregen is van geconsumeerd inkomen kan onder het verrekende bedrag vallen. Indien een van de partners aandelen gekocht heeft en hierop rendement verdiend heeft, wordt dit rendement over de beide partners verdeeld.
Een finaal verrekenbeding
Bij een finaal verrekenbeding zijn er afspraken gemaakt dat in een zeker jaar of als gevolg van ontbinding van het huwelijk, hetzij door het overlijden van een van de echtgenoten, hetzij door een echtscheiding, er een afrekening gemaakt wordt. De eigendommen worden dan eerlijk verdeeld op een bepaalde termijn, waarmee het gelijkenissen heeft met de gemeenschap van goederen. Dit kan dus gezien worden als een gemeenschap van goederen op een bepaalde termijn. Wanneer u besluit te kiezen voor een finaal verrekenbeding, kunt u ervoor kiezen om een aantal goederen niet mee te nemen binnen de verdeling van de goederen. U kunt hierbij denken aan een vaas die u verkregen heeft uit een erfenis.
Advocaat uit eigen regio
Onze gespecialiseerde advocaten staan je graag bij om samen tot een passende oplossing te komen. We zijn gevestigd in het hele land. Je vindt ons bijvoorbeeld in Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Groningen, Leeuwarden, Utrecht en Apeldoorn. Waar je ook woont, bij ons vind je een advocaat bij jou in de buurt die specialist is in scheidingszaken. Bel ons via: 085 – 5000 202
