Het opschortingsrecht is geen onbeperkt recht
Een opdrachtgever mag zijn betalingsverplichting in beginsel opschorten als de aannemer in zijn werk tekortschiet. Hoofdregel is namelijk dat bijvoorbeeld een factuur tijdig moet worden betaald, anders is sprake van wanprestatie. Het oordeel van de Raad van Arbitrage voor de Bouw dat de opschorting en het gebrek van de aannemer wel in verhouding moeten zijn, geeft aan dat het opschortingsrecht van de opdrachtgever niet onbeperkt is. In dit blog wordt de zojuist aangehaalde uitspraak behandeld.
Opschorten van de betaling van facturen voorkomt wanprestatie
In de zaak ging het om een door een aannemer gebouwde laadkuil. De aannemer bouwde deze laadkuil voor de opdrachtgever. Na het bouwen van de laadkuil ontstond er discussie over de kwaliteit. De opdrachtgever was niet tevreden over de kwaliteit van de laadkuil en hij wilde dan ook dat de aannemer de laadkuil herstelde. De aannemer gaf echter niet thuis. Hierop reageerde de opdrachtgever met het opschorten van de betaling van de openstaande facturen. Er bleef een bedrag van in totaal €75.000,- onbetaald. Als reactie riep de aannemer zijn retentierecht in. Door het niet betalen van de factuur is sprake van wanprestatie.
Arbitrage
Aan de Raad van Arbitrage voor de Bouw werd het bouwgeschil met betrekking tot de kwaliteit van de laadkuil voorgelegd. In de procedure kende de Raad aan de opdrachtgever ruim €15.000,- schadevergoeding toe. De schadevergoeding werd toegekend met het oog op de gebrekkige kwaliteit. De kwaliteit van de laadkuil was dus inderdaad gebrekkig, de opdrachtgever had gelijk. Echter ging de Raad verder. Hoewel de kwaliteit van de laadkuil gebrekkig was, was het bedrag dat de opdrachtgever had opgeschort te veel. De opdrachtgever had immers bijna €75.000,- onbetaald gelaten.
Retentierecht van de aannemer
Hoewel de kwaliteit van het laadruim inderdaad onvoldoende was, had de opdrachtgever het grootste deel van het nog te betalen deel onterecht onbetaald gelaten. Nu de opdrachtgever geen grond had voor de opschorting, is deze opschorting als tekortkoming in de nakoming van een verbintenis te bestempelen. Dit maakt dat de aannemer inderdaad een beroep op zijn retentierecht kon doen. De kosten die de opdrachtgever in dit kader heeft gemaakt, heeft hij aan zijn eigen handelen te danken. Wat betreft deze kosten komt hij dus niet voor een vergoeding in aanmerking.
Een redelijke verhouding
In het geval van een wederkerige overeenkomst kan de schuldenaar die een opeisbare vordering heeft op zijn schuldeiser zijn eigen prestatie opschorten tot het moment dat de schuldenaar zijn verplichting voldoet. Voorgaande is een beschrijving van het opschortingsrecht. De hierboven besproken uitspraak geeft duidelijk weer dat het opschortingsrecht niet onbeperkt is. Tussen de opschorting en de openstaande vordering moet een zekere verhouding bestaan. De opdrachtgever mag bijvoorbeeld niet €20.000,- onbetaald laten als een aannemer een stopcontact is vergeten te plaatsen in een nieuwbouwwoning. Het betalen van deze factuur voorkomt dan wanprestatie.
Risico’s bij het inroepen van je retentierecht
In deze zaak riep de aannemer het retentierecht in. Echter moet men bij het inroepen van dit recht goed opletten! Het is namelijk zo dat degene die onterecht het retentierecht heeft ingeroepen, schadeplichtig kan worden gesteld door de wederpartij die door het inroepen van het retentierecht schade heeft geleden. Dit probleem speelt als het retentierecht onterecht of te lichtvoetig ingeroepen wordt.
Veelgestelde vragen over factuur niet betalen en wanprestatie
Wat is een opschorting?
Het opschortingsrecht houdt in dat een partij de bevoegdheid heeft om zijn of haar verplichtingen op te schorten, tot de wederpartij zijn of haar verplichtingen is nagekomen en aan de vordering dus voldaan is.
Wanneer mag ik mijn verplichtingen (factuur betalen) opschorten?
De vordering op de wederpartij moet al opeisbaar zijn, voordat je je eigen verplichtingen opschort. Daarnaast is van belang wie er als eerste moet presteren. Wanneer de wederpartij als eerste moet presteren en dit niet doet (of niet op de afgesproken manier), dan kan je je eigen verplichtingen opschorten. Wanneer echter van te voren al duidelijk is dat de wederpartij niet zal nakomen, dan kun je je eigen verplichtingen opschorten, ook als je zelf als eerste moet nakomen.
Let goed op of jou het opschortingsrecht toekomt. Als dit namelijk niet zo is, dan is er simpelweg sprake van wanprestatie van jouw kant.
Wat zijn de voorwaarden voor wanprestatie?
Voordat je een beroep kan doen op wanprestatie en schadevergoeding kan eisen, is het van belang dat de schuldenaar, die niet of verkeerd is nagekomen, eerst in gebreke wordt gesteld. Dit houdt kort gezegd in dat hem gevraagd wordt om toch na te komen. Wanneer de schuldenaar vervolgens nog steeds niet nakomt, is hij in verzuim. Pas wanneer iemand in verzuim is, kan er schadevergoeding gevorderd worden. Bijvoorbeeld als een factuur niet is betaald, dan is sprake van wanprestatie wanneer de schuldenaar in verzuim is.
Let op: indien van tevoren al duidelijk is dat de schuldenaar niet meer kán nakomen, omdat hij bijv. een specifiek object moest leveren en dit verloren is gegaan, dan is hij meteen in verzuim en is ingebrekestelling niet nodig.
Wat zijn de gevolgen van wanprestatie wegens niet betalen factuur?
Indien de afgesproken prestatie nog nagekomen kan worden, kan de schuldenaar verplicht worden om alsnog na te komen. Daarbovenop is de verplichting tot het betalen van een aanvullende schadevergoeding ook nog mogelijk. Indien er helemaal niet meer nagekomen kan worden, kan er een verplichting ontstaan tot het betalen van een vervangende schadevergoeding. Er is sprake van wanprestatie, indien men een openstaande factuur niet betaalt. Dit heeft op een gegeven moment tot gevolg dat tot de vervangende schadevergoeding wordt overgegaan. Dit in plaats van betaling van de factuur.
Meer lezen over het civiele recht?
Lees meer over bijvoorbeeld:
Civielrechtelijke advocaat uit eigen regio
Onze gespecialiseerde advocaten staan je graag bij om samen tot een passende oplossing te komen. We zijn gevestigd in het hele land. Je vindt ons bijvoorbeeld in Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Groningen, Leeuwarden, Utrecht en Apeldoorn. Waar je ook woont, bij ons vind je een advocaat bij jou in de buurt die specialist is in civielrechtelijke zaken.
Contact opnemen
Als je het contactformulier invult, dan neemt een gespecialiseerde advocaat gauw contact met je op. Zelf bellen kan natuurlijk ook, wij zijn bereikbaar via 085 – 5000 202.
