Het komt niet zelden voor dat banken hypotheken hebben rusten op woningen. Aangezien een onderhandse verkoop van een woning in de regel meer geld opbrengt dan verkoop via een executieveiling, heeft de bank logischerwijs belang bij de onderhandse verkoop. Echter kan beslag op de woning roet in het eten gooien. De verkooptransactie loopt in dat geval gevaar omdat levering niet kan plaatsvinden. In dit blog wordt een interessante uitspraak besproken omtrent deze moeilijkheid. De zaak speelt tussen een beslaglegger en een hypotheekverstrekker in kort geding.
Conservatoir beslag gevolgd door executoriaal beslag
Het executiegeschil in de te behandelen zaak bestaat uit de volgende feiten. Aan een echtpaar was door de ABN Amro een hypotheek verleend. De schuldeiser die beslag legde op de woning van het echtpaar is in de zaak de gedaagde partij. Het door deze schuldeiser gelegde conservatoire beslag is door een toegewezen vordering verandert in een conservatoir beslag. Dit beslag is door de gedaagde nog niet uitgewonnen.
Onderhandse verkoop van het huis
Het huis is vervolgens met instemming van de ABN Amro verkocht. De ABN Amro heeft dus met de verkoop ingestemd. De door de bank verstrekte lening was namelijk aanzienlijk groter dan de prijs waarvoor het huis is verkocht. Dit heeft als gevolg dat er voor het echtpaar een restschuld blijft bestaan. Een ander belangrijk punt is dat op het huis een beslag rust. Levering van het huis is niet mogelijk met een beslag. Voor levering moet het huis vrij zijn van ieder beslag. De levering wordt geblokkeerd door het beslag en de schuldeiser was in deze zaak niet van plan om het beslag door te halen.
Kort geding
Het is vervolgens de ABN Amro die een kort geding instelt om de opheffing van het kort geding te vorderen. In het kort geding voert de bank aan dat het feit dat de gedaagde niet meewerkt aan de opheffing van het beslag resulteert in misbruik van de executiebevoegdheid. De voorzieningenrechter gaat mee in dit standpunt. Het volgende wordt overwogen: het is niet aannemelijk dat het huis op een later moment, dan wel op een veiling, meer zal opleveren dan op dit moment via de onderhandse verkoop. Dit betekent dat de gedaagde naar verwachting nooit zijn vordering zal kunnen verhalen op de opbrengst van het huis. De vordering van de hypotheekhouder heeft voorrang op de vordering van de schuldeiser. Aangezien de hypotheek al meer bedraagt dan de opbrengst van het huis, zal de vordering van de schuldeiser niet worden voldaan.
Ontbreken van een belang bij de handhaving van het beslag
Wanneer het echtpaar de door de beslaglegger gemaakte executiekosten vergoedt, heeft de beslaglegger niet een in redelijkheid te respecteren belang bij de handhaving van het gelegde beslag. Wanneer de executie wel wordt voortgezet krijgt de beslaglegger zijn executiekosten vergoed. Dit gebeurt voordat de vorderingen van separatisten zoals de hypotheekverlener aan de beurt zijn. In deze zaak hief de voorzieningenrechter het gelegde beslag op. Hierbij gold de voorwaarde dat de door de beslaglegger gemaakte executiekosten worden vergoed.
Concluderend
In het geval dat een huis via een executieveiling wordt verkocht, is het zo dat van de opbrengst van de executieveiling allereerst aflossing van de hypotheek wordt bewerkstelligd. Een eventueel restant wordt daarna pas verdeeld over de andere schuldeisers. Nu is het natuurlijk zo dat de meeste huizen met een hypotheek zijn belast.
Voorafgaand hoogte hypotheek nagaan
Een schuldeiser doet er dan ook goed aan vóór het leggen van een beslag na te gaan hoeveel de hypotheek bedraagt. Het bedrag wat met de verkoop van een huis op een executieveiling wordt opgehaald, is vaak lager dan de hypotheek die op het huis rust. De overige schuldeisers hebben in dat geval geen kans op verhaal van hun vordering. Het beslag kan wel als pressiemiddel worden ingezet als de schuldeiser weet dat de eigenaren van het huis van plan zijn het huis via een onderhandse verkoop te verkopen. In de besproken casus ging de bank zich in het probleem mengen, dan spelen er heel andere belangen opeens ook een rol.