De dwangsom, kort voor last onder dwangsom, kan door de overheid of door de rechter aan iemand worden opgelegd. Het houdt in dat de persoon op welke deze wordt gelegd, aan de zogenaamde ‘hoofdveroordeling’ dient te voldoen. Indien hij niet aan de hoofdveroordeling voldoet dan zal hij daarvoor een geldsom moeten betalen. Het is dus geen boete. De dwangsom kan door een onderdeel van de overheid worden opgelegd, maar ook door de rechter in een civiele zaak. Je kan zelfs de overheid een dwangsom opleggen onder omstandigheden.
Prikkelen veroordeelde
Een hoofdveroordeling is voor de rechter niet altijd makkelijk om af te dwingen. Door een dwangsom op te leggen, wordt de veroordeelde geprikkeld om aan de veroordeling te voldoen.
Per tijdseenheid
Een last onder dwangsom wordt doorgaans per een tijdseenheid vastgesteld. Er wordt dus gekeken hoeveel dagen er voorbij gaan dat de veroordeelde nog niet aan de veroordeling heeft voldaan of per overtreding van een aan hem opgelegd verbod.
Aanzienlijk bedrag
Als de veroordeelde de nakoming voor lange tijd nalaat dan kan de dwangsom tot een aanzienlijk bedrag oplopen. Het is dan ook normaal dat de rechter wel een maximum vast legt voor het te betalen bedrag.
Dwangsom niet mogelijk
Het is daarnaast nog van belang dat een dwangsom niet kan worden opgelegd bij een hoofdveroordeling die ervoor zorgt dat de veroordeelde een geldsom moet betalen.
Waar moet een publiekrechtelijke dwangsom aan voldoen?
Handhavingsbesluit
Een publiekrechtelijke dwangsom komt vanuit de overheid. Deze last onder dwangsom wordt niet eerder opgelegd dan wanneer er een besluit is genomen tot handhaving. Een zogeheten handhavingsbesluit houdt bijvoorbeeld in dat de gemeente een burger of bedrijf de opdracht geeft om een einde te maken aan een illegale handeling. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het lozen van stoffen in een kanaal.
Reactie op handhavingsbesluit
In dit handhavingsbesluit moet de overheidsinstantie ook een voornemen tot last onder dwangsom opleggen. Vervolgens wordt jou de mogelijkheid geboden om hierop te reageren. Jouw reactie wordt vervolgens gebruikt om te beslissen of je wel of niet een dwangsom opgelegd krijgt. Gaat de overheid dan alsnog door tot het opleggen van de last onder dwangsom, dan krijg je hiervan een officiële brief.
Inhoud officiële brief
Deze officiële brief moet in ieder geval aan de volgende voorwaarden voldoen:
- Welke overtreding je bent gegaan;
- Het feit dat jou een dwangsom wordt opgelegd;
- De last, datgene wat je dient te doen om te zorgen dat je geen overtreding meer begaat;
- Welke termijn je hebt om aan de eis van de last te voldoen.
Ten slotte geldt nog de regel dat de last onder dwangsom niet onevenredig zwaar mag zijn. Herroeping van de dwangsom op basis van deze regel komt zelden voor.
De overheid een dwangsom opleggen
Het is ook mogelijk voor jou om de overheid een dwangsom op te leggen. Dit kan je doen wanneer de overheid niet tijdig beslist.
In gebreke stellen
Voordat jij recht hebt op deze dwangsom, moet je eerst de overheid in gebreke stellen. Dit kun je doen door een daarvoor bestemd formulier te printen, en deze brief te sturen naar de overheidsinstantie die niet tijdig beslist.
Dwangsom gaat lopen
Als de overheidsinstantie vervolgens binnen 2 weken niet beslist, gaat de dwangsom lopen. Deze dwangsom loopt langzaamaan op van 23 euro tot 45 euro per dag. Hij kan maximaal 42 dagen lopen met een som van hoogstens 1442 euro. Ook de belastingdienst valt onder de overheidsinstanties die je in gebreke kunt stellen. Wil jij de overheid een dwangsom opleggen, klik dan hier om hulp te krijgen van onze gespecialiseerde advocaten.
Voorbeelden last onder dwangsom
Civielrechtelijk voorbeeld
Jan heeft een schilderij gekocht van Piet. Piet heeft, ondanks meermaals hiertoe gevorderd te zijn door Jan, nog niet betaald. Jan is er klaar mee en gaat naar de rechter. Bij de rechter eist Jan dat Piet wordt veroordeeld tot het betalen van het verschuldigde bedrag. Hierbij eist Jan dat dit gebeurt onder last van dwangsom. De rechter wijst de hoofdvordering toe en legt Piet een dwangsom op van 100 euro per dag dat hij niet nakomt. Na 5 dagen betaalt Piet het bedrag voor het schilderij. Omdat dit nog 5 dagen duurde moet Piet ook nog 500 euro betalen aan Jan.
Publiekrechtelijk voorbeeld
Karin heeft van haar gemeente een brief gekregen dat zij een aantal takken moet snoeien. Dit wordt gedaan bij een last onder dwangsom. Als zij het niet heeft gedaan voor 20 januari, dan moet zij iedere dag dat zij dit niet doet 50 euro betalen.
Advocaat uit eigen regio
Onze gespecialiseerde bestuursrechtadvocaten staan je graag bij om samen tot een passende oplossing te komen. We zijn gevestigd in het hele land. Je vindt ons bijvoorbeeld in Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Groningen, Leeuwarden en Utrecht. Waar je ook woont, bij ons vind je een advocaat bij jou in de buurt die specialist is in dwangsomzaken. Klik hier voor een formulier voor een advocaat of bel ons via: 085 –5000 202.
Meer weten over het bestuursrecht?
Lees meer over bijvoorbeeld:
Veelgestelde vragen bij de dwangsom
Wat is de termijn voor het betalen?
Nadat de dwangsom verbeurd is, heb je 6 weken om deze te betalen. Doe je dit niet meteen, dan verbeurt de last automatisch.
Moet ik altijd betalen zodra de dwangsom verbeurt?
Verbeurt de dwangsom, dan is het aan het bestuursorgaan van de overheid om te beslissen. Zij hebben in principe 5 jaar de tijd om te beslissen of het geldbedrag geïnd gaat worden. Wordt deze beslissing genomen, dan gaat deze termijn opnieuw lopen. Je kunt bezwaar instellen tegen de beslissing om het geld te innen.
Wat als ik de dwangsom niet betaal?
Betaal je de last onder dwangsom niet, dan zal er op een gegeven moment een aanmaning volgen. Deze aanmaning komt vanuit het bestuursorgaan van de overheid. Hierbij kunnen ook nog wettelijke rente en incassokosten bovenop de verbeurde dwangsom komen. Blijf je consequent niet betalen, dan kan het bestuursorgaan hierna overgaan tot het sturen van een gerechtsdeurwaarder.
