Is jouw eigendom onteigend en wil je weten wat je rechten zijn?

Wat is onteigening precies?

Onteigening is een ingrijpende gebeurtenis: het betekent dat jouw eigendom, vaak onroerend goed, in bezit wordt genomen door de overheid. De eigendom gaat daardoor over naar de overheid. Wanneer je grond wordt onteigend, wordt alles wat op die grond staat daarmee ook automatisch eigendom van de staat. Onteigening gebeurt bijvoorbeeld wanneer de gemeente grond nodig heeft dat jouw eigendom is voor bijvoorbeeld de aanleg van wegen of voor volkshuisvesting. Wanneer de overheid een onteigeningsprocedure start, kun je hiertegen actie ondernemen.

Wat kun je doen?

Ten eerste is het belangrijk te benoemen dat onteigening niet zomaar mag plaatsvinden, maar dat er aan een aantal criteria moet worden voldaan. Hieronder staat een aantal voorbeelden opgesomd:

• algemeen belang: er moet een aantoonbaar algemeen belang worden gediend door de onteigening. Bovendien kan dit belang niet op een andere manier worden gerealiseerd.
• minnelijke schikking: eerst moet de gemeente aantonen dat de grond niet op een andere manier dan door middel van onteigening kon worden verkregen. Dit betekent dus dat de eigenaar de grond niet aan de gemeente heeft willen verkopen (via een minnelijke schikking).
• recht op zelfrealisatie: wanneer de eigenaar van de grond aannemelijk maakt dat de plannen van de overheid door de eigenaar zelf kunnen worden gerealiseerd, is dat mogelijk. In dat geval hoeft onteigening niet plaats te vinden.

Wanneer de gemeente een onteigeningsprocedure begint, kun jij als belanghebbende (dit ben je niet alleen als eigenaar, maar bijvoorbeeld ook als huurder of pachter) je zienswijze indienen bij de overheid over het ontwerpbesluit. Wanneer er toch overgegaan wordt op onteigening, betekent dit niet dat jij hierdoor uiteindelijk in een slechtere positie verkeert dan vóór de onteigening. Je hebt recht op een schadevergoeding van de overheid en de rechter zal de hoogte van deze vergoeding vaststellen. Je mag er dus qua inkomen en vermogen niet op achteruit gaan. Bovendien worden de kosten die je maakt wanneer je een advocaat inschakelt in beginsel volledig vergoed, voor zover deze kosten redelijk zijn.

Hoe kan een advocaat jou helpen bij een onteigening?

De overheid zal de onteigeningsprocedure beginnen door middel van het sturen van een dagvaarding. Het is dan verplicht je bij te laten staan door een advocaat. Een advocaat kan je helpen met een inhoudelijke reactie die je op de dagvaarding dient te geven. Wanneer je bewijsstukken hebt die jouw mening ondersteunen, dient je advocaat deze kenbaar te maken aan de overheid. Een advocaat die gespecialiseerd is in bestuursrecht kan jou dus helpen en adviseren bij het aanvechten van de onteigeningsprocedure.

Het in de arm nemen van een advocaat hoeft niet altijd duur te zijn

Dit zal blijken uit de prijsindicaties die je ontvangt van de aangesloten advocaten. Daarnaast is het ook mogelijk om in aanmerking te komen voor een overheidsvergoeding voor de gemaakte kosten van rechtshulp. Hierover kun je natuurlijk bij ons terecht voor vragen.