Bestuurdersaansprakelijkheid: in welke gevallen kan een bestuurder van een besloten vennootschap aansprakelijk gesteld worden?
Er zijn meerdere situaties denkbaar waarin de aansprakelijkheid van een bestuurder van een B.V. aan de orde is. Het bestuur van een bv kan bijvoorbeeld aansprakelijk zijn voor de schulden van een bv in geval van faillissement. In dat geval is het noodzakelijk dat een rechter vaststelt dat er sprake is van een kennelijk onbehoorlijk bestuur. Dit alleen is niet genoeg voor de aansprakelijkheid van het bestuur. Het kennelijk onbehoorlijke bestuur moet namelijk ook de oorzaak zijn van het faillissement.
Bestuurder aansprakelijk stellen voor een oninbare debiteur door schuldeiser
Er zijn verschillende redenen waarom een vordering van schuldeisers niet worden voldaan. Denk hierbij aan het faillissement van de debiteur of ontbinding. Natuurlijk kan het ook zo zijn dat de debiteur simpelweg niet betaald. Een schuldeiser is niet altijd afhankelijk van een curator en zijn acties. Het is daarbij ook niet altijd zo dat wanneer een bv stopt met betalen, deze bv automatisch failliet gaat. Men kiest er in sommige gevallen voor om de bv te ontbinden. In dergelijke gevallen blijft de benoeming van een curator achterwege. Dit is vaak niet de gang van zaken die de bestuurders voor ogen hebben. Dit heeft namelijk de uitschrijving uit het Handelsregister tot gevolg. Deze uitschrijving leidt vaak tot de situatie waarin schuldeisers hun vorderingen afboeken en de hoop op betaling laten varen. Het kan echter ook anders: het aansprakelijk stellen van de bestuurder.
De Beklamel-norm uit 1989: wist of behoorde te weten dat de aangegane schuld niet betaald kon worden
In 1989 formuleerde Hoge Raad in zijn uitspraak van 6 oktober de zogenaamde Beklamel-norm. Deze norm houdt in dat het bestuur van een bv aansprakelijk is wanneer zij onrechtmatig handelt. Deze onrechtmatige handeling dient plaats te vinden jegens een schuldeiser van de bv. Van onrechtmatig handelen is sprake als het bestuur een overeenkomst is aangegaan terwijl zij wist dan wel redelijkerwijs behoorde te weten dat de bv niet in staat was om de door haar aangegane schulden te betalen.
Mogelijke onrechtmatigheid van selectieve betalingen
Het is mogelijk dat het doen van selectieve betalingen waardoor schuldeisers onbetaald blijven als onrechtmatig bestempeld worden. We beginnen bij het begin. Het uitgangspunt in dit soort gevallen is dat een schuldenaar vrij is om te bepalen welke schuldeiser als eerste betaald wordt. Voor bedrijven die in financieel zwaar weer verkeren kan dit zorgen voor problemen en moeilijke keuzes. Niet iedere selectieve betaling is per definitie onrechtmatig. Dit is pas aan de orde als de bestuurder weet of redelijkerwijs had behoren te weten dat er door de selectieve betaling een probleem ontstaat bij de gelijke betaling van schuldeisers. Met andere woorden: niet alle schuldeisers worden in dezelfde mate voldaan in hun vordering.
De regel die in dit verband duidelijkheid kan scheppen is de volgende. Het doen van selectieve betalingen is toegestaan zolang deze keuze wordt gemaakt met het oog op de continuïteit van de onderneming, dan wel om het faillissement af te wenden. Als de keuze tot selectieve betaling gebaseerd is op één van deze twee doelen, is zij toegestaan. Dit brengt met zich mee dat de bestuurder niet langer de selectieve betalingen kan voortzetten, indien er geen uitzicht is op continuïteit van de onderneming of dat afwenteling van het faillissement niet meer tot de mogelijkheden behoort. De selectieve betaling is dan immers niet meer toegestaan. Wordt de selectieve betaling in dergelijke gevallen wel voortgezet, dan wordt er onrechtmatig gehandeld en kunnen de crediteuren de bestuurder aansprakelijk stellen.
Behoefte aan specialisme op het gebied van bestuurdersaansprakelijkheid
Onze advocaten zijn op de hoogte van de regelingen omtrent de bestuurdersaansprakelijkheid. Tevens zijn zij op de hoogte van de belangrijke jurisprudentie op dit gebied. Dit in combinatie met de jarenlange ervaring levert een groot specialisme op. Onze advocaten treden voor beide partijen in het geding op: zowel voor de benadeelde schuldeiser als voor de bestuurder die te maken heeft met een aansprakelijkheidsstelling.