Het is niet vreemd dat binnen de overeenkomsten bij een bouwbedrijf algemene voorwaarden van toepassing zijn. Daarbij is het doorgaans zo dat de opdrachtnemer zijn eigen algemene voorwaarden hanteert. Het zijn vaak de enigszins grotere of professionelere opdrachtgevers die ook hun eigen algemene voorwaarden hanteren bij het aangaan van overeenkomsten.
Standaardbeding
Standaardbedingen met een aanvullende werking staan vaak in de algemene voorwaarden. Deze zijn dan bij elke nieuwe klus van toepassing in de door de partijen overeengekomen afspraken. Deze bedingen kunnen betrekking hebben op de voorwaarden omtrent betaling, beperkingen op de aansprakelijkheid of de manier van geschilbeslechting.
Onredelijk beding
Uit de wet volgt een behoorlijke hoeveelheid regels omtrent de inhoud van algemene voorwaarden. Daarbij geldt altijd het uitgangspunt van de onredelijkheid. De wet probeert te bewerkstelligen dat het hanteren van algemene voorwaarden die als ‘onredelijk bezwarend’ worden aangemerkt, niet gebruikt worden. De bekende termen daarvoor zijn de zwarte- en de grijze lijst. Deze lijsten zijn slechts relevant voor afspraken tussen bedrijf en consument.
Zwarte lijst en de grijze lijst.
De zwarte lijst kent enkele bedingen die men in ieder geval als onredelijk aanmerkt. De grijze lijst kent slechts bedingen die tot een vermoeden van onredelijkheid leiden. Een latere toevoeging aan de zwarte lijst is een beding waarin staat dat mogelijke geschillen tussen de partijen zullen worden opgelost bij de Raad van Arbitrage. Een dergelijk beding is dus in beginsel onredelijk. Een consument heeft dan het recht om deze te laten vernietigen, waardoor geschilbeslechting tussen de partijen bij de gewone rechter plaatsvindt.
De Raad van Arbitrage
Een arbitragebeding is een gewone praktijk binnen de bouw. Het verhindert de normale rechtsgang. De andere partij binnen de overeenkomst sluit dan dus een overeenkomst dat deze niet naar de rechter kan stappen in het geval van onenigheid. Slechts door middel van arbitrage kan het geschil worden opgelost. Doorgaans wordt dan de Raad van Arbitrage voor de Bouw als bevoegd gerecht aangewezen.
Arbitragebeding in algemene voorwaarden
Nu kan zich dus het geval voordoen dat een dergelijk arbitragebeding onderdeel uitmaakt van de algemene voorwaarden van de opdrachtgever als de opdrachtnemer. Als met de overeenkomst de algemene voorwaarden van toepassing zijn verklaard op de twee partijen, dan wordt dus de normale gang naar de rechter verhinderd door het arbitragebeding.
Vernietigbaar
Het uitgangspunt is dat het arbitragebeding dus vernietigbaar is door de zwarte lijst. Dat is slechts het geval als deze bepaling staat opgenomen in de algemene voorwaarden, want enkel dan slechts is de lijst van toepassing. Een andere voorwaarde is dat het zich afspeelt tussen een bedrijf en consument. Het is dus van groot belang dat het arbitragebeding in de algemene voorwaarden staat opgenomen en dus niet uit de overeenkomst zelf is gebleken. Anders is de zwarte lijst dus niet van toepassing. Enkel als deze van toepassing is kan het beding als onredelijk bezwarend worden aangemerkt.
Uitzondering
Een belangrijke uitzondering hierop doet zich voor indien de arbitrage laat weten dat de partij binnen een maand nadat de andere partij naar de arbiter is gegaan, toch naar de gewone rechter mag stappen. Dit haalt namelijk weg dat de bepaling als onredelijk bezwarend kan worden aangemerkt.
Battle of forms
Een botsing kan ontstaan doordat zowel de opdrachtgever als opdrachtnemer zijn algemene voorwaarden van toepassing verklaard op de overeenkomst tussen de partijen. Dit heet ook wel de ‘battle of forms’. In het geval van onenigheid willen beide partijen dat zijn of haar algemene voorwaarden van toepassing zijn op hun overeenkomst.
Voorbeeld
Een doorgaans veelvoorkomend geval van een dergelijke botsing is het volgende. Een bouwbedrijf stelt de offerte op omtrent de bouw van een gebouw. De overeenkomst sluit hij met een professionele ontwikkelaar van vastgoed. Binnen het gemaakte stuk van het bouwbedrijf staat de bepaling dat op de verhouding tussen de twee partijen, hun eigen algemene voorwaarden van toepassing zijn. Deze offerte wordt doorgaans aangemerkt als een aanbod. Vervolgens laat de ontwikkelaar weten het aanbod te aanvaarden. Binnen zijn bevestiging van de aanvaarding, vermeld de ontwikkelaar echter dat deze de algemene voorwaarden van het bouwbedrijf niet van toepassing acht. In plaats daarvan, acht het zijn eigen algemene voorwaarden van toepassing.
Wat zegt de wet?
De wet kent een duidelijke regel omtrent een geval van de Battle of Forms. De hoofdregel is dat een latere (dus tweede) verklaring die de algemene voorwaarden van toepassing verklaard geen toepassing kent, als voorafgaand bij de toepassing van de ander zijn algemene voorwaarden niet uitdrukkelijk is vermeld dat deze niet van toepassing zijn. Het is dus van belang dat de aanvaardende partij duidelijk laat weten dat deze niet wil dat de anders algemene voorwaarden van toepassing zijn. Vervolgens dient deze dan aan te geven dat zijn eigen algemene voorwaarden wel van toepassing zullen zijn. In de praktijk wordt het uitdrukkelijk vermelden dat men de ander zijn algemene voorwaarden niet accepteert, als voldoende beschouwd. Een eigen beding opnemen in je algemene voorwaarden waarin de toepassing van andermans algemene voorwaarden worden uitgesloten, wordt niet als voldoende aangemerkt.
Contact opnemen
Als je het contactformulier invult, dan neemt een gespecialiseerde advocaat gauw contact met je op. Zelf bellen kan natuurlijk ook, wij zijn bereikbaar via 085 – 5000 202.