Wat is een onrechtmatige daad?
Er kunnen verschillende soorten schade ontstaan in het dagelijks leven. Je rijdt de fiets van een vriend kapot, je schiet een voetbal door de voorruit van je buurman heen of je breekt je been met skiën door toedoen van een ander. Wie moet er voor deze schade opdraaien? Dient men ook schadevergoeding te betalen als de schade per ongeluk is ontstaan? Het leerstuk van de onrechtmatige daad geeft hier antwoord op.
De vereisten van de onrechtmatige daad
In het Nederlandse aansprakelijkheidsrecht geldt in beginsel dat de persoon die schade heeft geleden zelf voor deze geleden schade moet opdraaien. Soms lijkt dat oneerlijk, daarom is het leerstuk van de onrechtmatige daad in het leven geroepen. Op basis van de onrechtmatige daad kan het zo zijn dat een ander de door jou geleden schade moet vergoeden.
Er zijn een vijftal vereisten: onrechtmatigheid, toerekenbaarheid, schade, causaliteit en relativiteit. Er dient te worden voldaan aan alle vereisten. Deze begrippen bespreken we hieronder kort.
Onrechtmatigheid
Onrechtmatigheid kan door drie handelingen ontstaan. Er kan sprake zijn van een inbreuk op een recht, een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht en een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt. Een inbreuk op een recht kan bijvoorbeeld een inbreuk op het eigendomsrecht zijn. Dit recht biedt bescherming tegen het kapotmaken van bezittingen van een ander. Denk hierbij aan een fiets, auto, telefoon, etc.
Toerekenbaarheid
Een onrechtmatige daad is toerekenbaar aan de dader. Dat is het geval als de dader schuld heeft aan de gedraging of aan een andere gedraging die de dader toe te rekenen valt.
Schade
Voor het claimen van een schadevergoeding dient er natuurlijk schade te zijn. Er kan vermogensschade of immateriële schade zijn. Onder vermogensschade vallen naast de geleden verliezen ook de winst die je door het oplopen van deze schade gemist hebt. Onder immateriële schade vallen bijvoorbeeld verdriet, pijn en het verlies aan levensvreugde na een ongeval. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Amerika, waar de schadevergoeding soms tot in de miljoenen kan oplopen, wordt in Nederland vaak een minder hoge schadevergoeding op basis immateriële schade toegekend.
Causaal verband
Het causaal verband houdt in dat de geleden schade het gevolg moet zijn van de onrechtmatige daad. Men moet dient dus kijken of de onrechtmatige daad ook echt de oorzaak is van de geleden schade. Het kan zo zijn dat de schade slechts deels is ontstaan door de onrechtmatige daad. In dat geval wordt de schade slechts voor dat deel berekend.
Relativiteit
Het laatste vereiste betreft de relativiteit. De geschonden norm moet strekken tot bescherming van de schade die de benadeelde heeft geleden. Dat klinkt lastig, maar komt op het volgende neer. Kan men bijvoorbeeld schadevergoeding eisen als iemand afval dumpt in de Amsterdamse grachten en hierdoor het toerisme rondom deze gracht schade lijdt? Het antwoord is nee, het verbod op het dumpen van afval bestaat namelijk voor de bescherming van het milieu. Deze wet bestaat niet voor het beschermen van toerisme. Men hoeft dan geen schadevergoeding te betalen.
Een advocaat bij een onrechtmatige daad?
Indien er aan alle bovenstaande vereisten is voldaan kan een beroep op onrechtmatige daad slagen bij de rechter. Als de vordering op de onrechtmatige daad slaagt, kan men schadevergoeding vorderen voor zowel vermogensschade als immateriële schade.
Ben je aangeklaagd op basis van de onrechtmatige daad of wil je zelf schadevergoeding op basis van de onrechtmatige daad eisen dan is een goede aansprakelijkheidsrecht advocaat van belang. Deze kan je helpen met de aansprakelijkheidsstelling van de schadeveroorzaker of diens wederpartij.
Het in de arm nemen van een advocaat hoeft niet duur te zijn
Je zult dit zien in de prijsindicaties, die je zult ontvangen van de bij Lawspot.nl aangesloten advocaten. Bovendien kan je in aanmerking komen voor een vergoeding van de overheid voor de de kosten van rechtshulp. Voor meer vragen hierover kan je altijd bij ons terecht.